Ἀρχική Σελίδα

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2014

Η Δίκη του Πρίγκηπα (τελευταία πράξη τού δράματος)

            Πρίγκηπας Ανδρέας   στο εδώλιο  του κατηγορουμένου σταυροπόδι   19-11-1922                                                                                                                                                                       Τον Δεκέμβριο του 1920 μετά το σχηματισμό κυβέρνησης από την ηνωμένη αντιβενιζελική αντιπολίτευση και την παλινόρθωση του έκπτωτου Βασιλιά Κωνσταντίνου , εξαπολύθηκαν   βενιζελικές διώξεις  και μεγάλες εκκαθαρίσεις αξιωματικών του στρατεύματος οι οποίοι  αντικαταστάθηκαν από αποστρατευθέντες και αποταχθέντες βασιλικούς και πρίγκηπες . Ο αδελφός του Βασιλιά  Πρίγκηπας Ανδρέας  εκδήλωσε ενδιαφέρον συμμετοχής  στην Μικρασιατική Εκστρατεία και πολύ σύντομα επροβιβάσθη σε αντιστράτηγο και ανέλαβε την  διοίκηση Σώματος Στρατού .Όπως ήταν φυσικό λόγω της γαλαζοαίματης ιδιότητάς του, παρουσίαζε πρωτοφανή απείθεια προς την μέτρια διοίκηση της Στρατιάς . Μετά την Μάχη ανατολικά του Σαγγάριου το καλοκαίρι του 1921 απαλλάχθηκε των καθηκόντων του.  Πάνω από ένα χρόνο αργότερα , μέλη πού διεξήγαγαν τις  ανακρίσεις κατά των  υπαιτίων  της  μικρασιατικής καταστροφής, ζήτησαν  από την επαναστατική επιτροπή την σύλληψη του Πρίγκηπα με την κατηγορία της αρνήσεως εκτελέσεως διαταγής  ενώπιον του εχθρού και ύστερα  τον παρέπεμψαν σε στρατοδικείο , η υπόθεση εκδικάσθηκε τρείς ημέρες μετά την θανατική εκτέλεση των έξι στο Γουδί . Αλλά εδώ δεν θα υπήρχε νέα εκτέλεση ,  λόγω του τίτλου του Ανδρέα , άσκήθηκαν  πιέσεις  από τον απεσταλμένο της Μ Βρετανίας   πλοίαρχο Τζ. Τάλμποτ  και τού τηλεγραφήματος  του Ελ.Βενιζέλου με συστάσεις  η να εγκαταλειφθεί  η δίκη , η το στρατοδικείο  να  επιβάλλει ελαφρά ποινή χωρίς μεγάλη  δημοσιότητα, για να μην πληγεί περισσότερο το γόητρο της Δυναστείας. Και στο σημείο αυτό κλείνει ένας ιστορικός κύκλος , πού άρχισε από την επανάσταση το Δεκαπενταύγουστο του 1909 στο Γουδί ,  ένα κίνημα εκατοντάδων χαμηλόβαθμων αξιωματικών και υπαξιωματικών πού  είχαν επαναστατήσει  δημοκρατικά με βασικό  αίτημα την απομάκρυνση των πριγκήπων  από το στράτευμα , την εξάλειψη της ευνοιοκρατίας,καθώς  γύρω από τους πρίγκηπες  είχε  δημιουργηθεί κύκλος αλαζόνων αξιωματικών και αυλοκολάκων  και γενικώς την αναδιοργάνωση του στρατού και της οικονομίας . Οι επαναστάτες κουρασμένοι από τους  πολιτικούς της Αθήνας επέλεξαν να φέρουν  από την κατεχόμενη  Κρήτη  έναν  δικηγόρο και αγωνιστή  πού αρθρογραφούσε  σε τοπικές εφημερίδες τον Ελευθέριο Βενιζέλο για να αναλάβει αυτός την διακυβέρνηση της χώρας , μετά επέστρεψαν στους στρατώνες τους , ο πατριωτικός στρατιωτικός σύνδεσμος θα υποστήριζε τις προσπάθειές  του πολιτικού αυτού πού  έγινε δημοφιλής και αρχικά  επεδίωξε εθνική ενότητα και καλές σχέσεις με το παλάτι , επαναφέροντας τους πρίγκηπες στο στράτευμα ,  αλλά δεν μπόρεσε να τους χαλιναγωγήσει  , άγγιξε την υλοποίηση της Μεγάλης Ιδέας , την Ελλάδα των δύο ηπείρων και πέντε θαλασσών πού δεν ολοκληρώθηκε καθώς μετά την δολοφονία του Γεώργιου Α΄ ,εμποδίστηκε από τις ατυχείς παρεμβάσεις στην εξωτερική πολιτική  τού διαδόχου  Κωνσταντίνου , τους αυλικούς , τούς υπερφίαλους πολιτικούς , αλλά  και πράκτορες  πού τα υπονόμευσαν  όλα  και έκλεισε το φθινόπωρο του 1922  με νέα επανάσταση πού απαίτησε  την παραίτηση του Βασιλιά , τις  θανατικές εκτελέσεις των πολιτικών στο Γουδί πού καταδικάσθηκαν για την Μικρασιατική Καταστροφή και την στρατιωτική καθαίρεση και ισόβια εξορία του Πρίγκηπα  , αυτή ήταν η τελευταία πράξη της  καθάρσεως σε εκείνη την  τραγωδία.                                                                                                                                                                                Η Παραπομπή                                                                                                                                                                                      " Ότε ο Στρατός κατά την προέλαση του προς τον Σαγγάριον εσταμάτησε είς το Καλέ-Γκρότο ίνα ανεφοδιασθή, η Στρατιά έχουσα πληροφορίας ότι ο εχθρός προετίθετο να αναλάβη την πρωτοβουλίαν δράσεως και προς τούτο θα μετεκίνει δυνάμεις, διέταξε το μεν Γ΄ Σώμα Στρατού να αμυνθή μέχρις εσχάτων , τα δε λοιπά να επιτεθώσιν άμα τη εκδηλώσει της εχθρικής επιθέσεως . Την διαταγήν ταύτην της Στρατιάς , μη εκτελέσας ο βασιλόπαις Ανδρέας παραπέμπεται είς δίκην "                                                                                                                                                                     Απολογία  Πρίγκηπα Ανδρέα , πού ανάγνωσε από χειρόγραφο (απόσπασμα)                                                                                                                                                                       " Προς τούτο εκάλεσα τους διοικητές των Μεραρχιών σε σύσκεψη. Μού δόθηκε η πληροφορία ότι όσον λυσσαλέα και αν γινόταν η επίθεση , δεν θα ήταν δυνατόν να επιφέρει προέλαση σημαντική , τουναντίον δε , ως εκ της επεκτάσεως του αριστερού του εχθρού, οι μεραρχίες μας θα υπέκειντο σε κύκλωση. Ανέφερα τότε στους διοικητές τη διαταγή της Στρατιάς, τους είπα ότι δεν σκοπεύω να ζητήσω την έγκρισή της  για να μετακινηθεί το Β΄Σώμα για να μπορέσει να λάβει ενεργό και αποτελεσματικό μέρος στον αγώνα . Ήμουν πεπεισμένος ότι και η πλέον επιτυχής επίθεση του Σώματός μου δεν θα εξασκούσε καμία επίδραση επί της εκβάσεως ενδεχομένης εχθρικής επιθέσεως κατά του Γ΄ Σώματος. Η πεποίθησή μου εδικαιώθη εκ των γεγονότων. Κατηγορούμαι ότι δεν εξετέλεσα διαταγή της Στρατιάς . Αυτό δεν είναι αληθές, δεν υπάρχει παράβαση διαταγής , διότι η διαταγή της Στρατιάς όριζε επίθεση των Α΄ και Β΄ Σωμάτων , μόλις αυτά θα ειδοποιούντο από το Γ΄ Σώμα. Αλλά τέτοια ειδοποίηση δεν μού έγινε . Και είναι μέν αληθές , ότι άρχισε η μετακίνηση των μεταγωγικών και αυτό μπορεί να χαρακτηρισθεί ως αρχή εκτελέσεως . Αλλά η μετακίνηση πού είχε προετοιμασθεί πλήρως , δεν επρόκειτο να εκτελεσθεί χωρίς έγκριση της Στρατιάς. Αυτό αποδεικνύεται  από το γεγονός ότι εστάλη από το πρωί αναφορά τηλεγραφική στην Στρατιά και αναμενόταν απάντηση , είτε με τον ασύρματο είτε με το αυτοκίνητο. Εάν σκόπευα να μετακινήσω το Σώμα την 7μ.μ. χωρίς έγκριση  , δεν θα ανέφερα από την 8η πρωινή προς τη Στρατιά την πρόθεσή μου [....] ''                                                                                                                                                                                Αγόρευση επαναστατικού επιτρόπου συνταγματάρχη Καλογερά (απόσπασμα)                                                                                                                                                              '' Έχω την πεποίθηση ότι  ο αντιστράτηγος δικάζεται ως αδελφός  του τέως βασιλέως. Τού ανατέθηκε η διοίκηση διότι ήταν αδελφός του βασιλέως. Η στρατιωτική πρωτοβουλία δεν μπορεί να εκδηλώνεται όπως αρέσει στον ηγήτορα , αλλά πρέπει να μην ξεφεύγει από τον κύκλο της ενεργείας εκείνων πού εξέδωσαν τη διαταγή. Η απόφαση της Στρατιάς περί προελάσεως σε τόσο κρίσιμη στιγμή είναι σπουδαιοτάτη και τιμά τη Στρατιά . Στον κατηγορούμενο δεν επιτρέπεται να σκεφθεί κάτι άλλο ,διότι  η διαταγή είναι ρητή ....Η ανάθεση μονάδων σε μέλη της βασιλικής οικογένειας είναι δύναμη φθοροποιός για το στράτευμα. Διότι, αν ο κατηγορούμενος δεν ήταν αδελφός του βασιλέως , η διοίκηση της Στρατιάς θα επέμενε στην εκτέλεση της διαταγής . Δεν επέμενε διότι φοβόταν κλονισμό του γοήτρου της Δυναστείας.Το αδίκημα προβλέπεται από το άρθρο 207 της στρατιωτικής ποινικής νομοθεσίας και δεν επιτρέπεται αμφιβολία ότι το αδίκημα έγινε . Εκπληρώνοντας πράξη συνειδήσεως, σας δηλώνω ότι ο κατηγορούμενος δεν υπέχει πλήρη την ευθύνη του εν λόγω άρθρου,διότι όπως δέχθηκε , η ιδιότητά του ως βασιλόπαιδος και οι συνθήκες υπό τις οποίες διατελούσε ως διοικητής του Β΄ Σώματος είναι γεγονότα τέτοια πού πείθουν ότι ο κατηγορούμενος δεν ήταν σε θέση να εκτιμήσει τη σοβαρότητα της καταστάσεως[....] ''                                                                                                                                                       Αγόρευση επαναστατικού επιτρόπου Ν. Αβραάμ (απόσπασμα)                                                                                                                                                                   '' Η παράβαση της εντολής έγινε ασφαλώς. Το ζήτημα της αυτοβουλίας είναι ζήτημα πού συζητήθηκε και στο εξωτερικό . Ως προς το περιεχόμενο της διαταγής , δεν μπορεί να γεννηθεί αμφιβολία , ότι αυτή περιείχε όλα τα στοιχεία και για την εκτέλεση ακόμη, όπως βεβαίωσε ο μάρτυς συνταγματάρχης  Σαρηγιάννης. Εκείνο πού θα συζητήσει η υπεράσπιση είναι , αν στην αναφορά πού έστειλε ο κατηγορούμενος υπάρχει άρνηση . Αυτές καθεαυτές οι φράσεις της αναφοράς απαρτίζουν τα στοιχεία της αρνήσεως. Αλλά εκτός αυτής , υπάρχει και η έμπρακτη εκδήλωση της αρνήσεως, διότι αναφέρεται σ' αυτήν ότι άρχισε η μετακίνηση των μεταγωγικών .Ο δόλος υπάρχει από τη στιγμή πού διατυπώνεται η άρνηση , κατά τους διασημότερους συγγραφείς . Στη στάση αυτή του κατηγορουμένου κατά του αρχιστρατήγου συνέβαλε βεβαίως και η πριγκιπική του ιδιότητα. Διότι, όπως βεβαίωσε και ο αρχιστράτηγος  Παπούλας , κανείς άλλος σωματάρχης δεν προέβη σε παρόμοια απείθεια . Ζητώ την τιμωρία του πρίγκηπα .Η τιμωρία του θα χρησιμεύσει ως δίδαγμα για τους επερχόμενους και ως κύρος της αρχής της ισότητας  επί της οποίας εδράζεται η δικαιοσύνη , ώστε να ισχύσει και σε εκείνους πού νόμισαν ότι , έχοντας στη φλέβα τους το γαλάζιο αίμα  έχουν και το δικαίωμα να παραβιάζουν και να περιφρονούν γενικότερα. ''                                                                                                                                                              Συστάσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου σε τηλεγράφημα  προς το υπουργείο  Εξωτερικών                                                                                                                                                                      " [....] δίκη πρίγκηπος Ανδρέου εάν δεν εγκαταλειφθεί πρέπει να περατωθεί εντός 48 ωρών ει δυνατόν, η δε ποινή εάν επιβληθή να μην υπερβή στρατιωτικήν καθαίρεσιν και ισόβιον υπερορίαν , αποφευγομένης επιμελώς πανηγυρικής καθαιρέσεως και εν γένει περιοριζόμενης καθαιρέσεως εις την διά αποφάσεως επιβολής αυτής ."                                                                                                                                                             Απόφαση  Δικαστηρίου (απηγγέλθη απόντος του κατηγορουμένου )                                                                                                                                                                    " Επειδή εκ της διεξαχθείσης αποδεικτικής διαδικασίας απεδείχθη ότι ο κατηγορούμενος βασιλόπαις Ανδρέας εξετέλεσε την εις αυτόν αποδιδομένην πράξιν, ήτοι.....επειδή εκ πασών των περιστάσεων προκύπτει σαφώς και ανενδοιάστως ότι ο κατηγορούμενος κατά την εκτέλεσιν της πράξεως δεν είχε μέν εντελώς αποκεκλεισμένην του λογικού του την ενάργειαν εις τοιούτον όμως βαθμόν ουσιωδώς ηλλατωμένην ώστε να μην δικαιολογήται  η πλήρης και τελεία των υπό του νόμου οριζομένων ποινών εφαρμογή , λόγω της τελείας απειρίας του περί την διοίκησην ανωτέρων μονάδων και των άλλων συνθηκών υφ' ας ευρέθη [....] Διά ταύτα κηρρύσει παμψηφεί ένοχον τον κατηγορούμενον βασιλόπαιδα Ανδρέαν , αντιστράτηγον. Καταδικάζει αυτόν παμψηφεί εις ισόβιον υπερορίαν και έκπτωσιν του βαθμού του, επιβάλλει  δε αυτώ τα έξοδα και τέλη και διά προσωπικής κρατήσεως ."

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου