Εἰς τὴν γενομένην ἔφοδον τῶν βαρβάρων

Εἰς τὴν γενομένην ἔφοδον τῶν βαρβάρων καὶ εἰς τὴν αὐτῶν ἀστοχίαν ._Γεωργίου Πισιδίου 626 μΧ. _________________________________________________________________________________Τῶν ζωγράφων τις εἰ θέλει τὰ τῆς μάχης τρόπαια δεῖξαι ,                                                                     τὴν Τεκοῦσαν ἀσπόρως μόνην προτάξοι καὶ γράφει τὴν εἰκόνα·                                                             ἀεὶ γὰρ οἶδε τὴν φύσιν νικᾶν μόνην , τόκῳ τὸ πρῶτον καὶ μἀχῃ τὸ δεύτερον ·                                     ἔδει γὰρ αὺτήν, ὥσπερ ἀσπόρως τότε, οὕτως ἀόπλως νῦν τεκεῖν σωτηρίαν,                                           ὅπως δι' ἀμφοῖν εὑρεθῇ καὶ παρθένος καὶ πρὸς μάχην ἄτρεπτος ὡς πρὸς τὸν τόκον.                         ἐγὼ δὲ μικροὺς τῶν άγώνων , ὡς ῥόδα , λόγους συνάξας ἐξ ἀκανθῶν τῆς μάχης ,                               σοὶ τῷ φυτουργῷ τῶν φρενοσπόρων λόγων τούτους προσάξαι συμφερόντως εἱλόμην ,                   ὅπως ὁ μακρὸς μὴ παρεκλύσῃ χρόνος τὰ τῶν καθ' ἡμᾶς θαυμάτων κινήματα.                                   ἤδη μὲν ὥσπερ δυσγενεῖς ἀποσπάδες Τούρκων ἀποσχισθέντες ἄγριοι κλάδοι ,                                     καὶ τοῖς καθ' ἡμᾶς εὐγενεστάτοις τόποις παρετεθέντες ὥσπερ ἐμφυλίσματα ,                                 καρπούς παρεβλάστησαν ἐν τοῖς ἡμέροις φυτοῖς ὑποτρέφοντας ἀγρίαν φύσιν.                                       ἐπεὶ δὲ λοιπὀν ἐκταθεῖσα τῶν κλάδων ἡ ῥίζα τῆς γῆς τοὺς ὅρους ὑφήρπασεν ,                                   ὕλη δὲ πολλῶν βαρβάρων ἐγίνετο, οὐκ ἦν ἀνεκτὴ τοῖς παροίκοις ἡ βλάβη ,                                         ἀλλ' ὥσπερ εἰς γῆν ἐμπεσοῦσαι λαμπάδες ἡ φλὸξ ἐκείνου  τοῦ γένους ἀνημμένη                                 τὸ τερπνὸν ἄνθος τῶν τόπων ἐβόσκετο. ὅμως ἐπισχεῖν τὴν τοσαύτην ἀγρίαν                                         ὁ Παντογείτων Ἴστρος ἴσχυσεν μόλις ὥς ῥευστὸν ἀντίφραγμα καὶ τεῖχος νέον·                                 τεῖχος γὰρ αὐτῆς ἀντέβη τὰ κύματα καὶ φραγμὸς ἑστὼς εἰς ἀείδρομον φύσιν.                                     τέως μὲν οὖν τὸ ῥεῖθρον ἀγράφῳ κρίσει τούτους μεσάζων τοὺς ὅρους ἐπήξατο,                                 ὅσην δὲ λοιπὸν ἡ πολιτεία  βλάβην ἐκ τῶν ἀθέσμων βαρβάρων ὑφίστατο ,                                         τῶν μὲν θελόντων τοὺς πεπηγμένους ὅρους ἀεὶ σαλεύειν ,                                                                   τοῦ δὲ Ῥωμαίων κράτους εἴργοντος αὐτοῖς τὰς καθ' ἡμῶν εἰσόδους.. _________________________________________________________________________________μόλις μὲν οὖν ἔσβεστο τῆς τυραννίδος ὁ δυσκάθεστος καὶ βιοφθόρος δράκων                                       ὅς ἦγε πολλούς εἰς τὸ βλάπτειν αὐχένας ὕδρας ἐκείνης τῆς  λαλουμένης πλέον,                                     οἵ μέχρι νῦν σπαίρουσι καὶ τετμημένοι  φύουσιν αὖθις οἱ γὰρ  ἰχῶρες πάλιν                                   στάζοντες ὠδίνουσι   τὴν καινὴν βλάβην· καὶ ταῦτα πολλῶν  πολλάκις τετμημένων                               ἐκ τοῦ παρ' ἡμῖν εὐσεβοῦς Ἠρακλέους.                                                                                                     ὅμως δὲ ταύτην τὴν ἀφορμὴν ἡ νόσος  ἐκ τῶν καθ' ἡμᾶς  προσλαβοῦσα πραγμάτων                   πολλὰς ἐποίει τῶν μερῶν διαιρέσεις καὶ τοῖς ἑαυτῶν αἵμασιν πεφυρμένον                                         ὅλον τὸ σῶμα τοῖς πόνοις έβόσκετο. ἐντεῦθεν ἡμᾶς ,ὡς μέλλιται βάρβαροι κύκλῳ περισφίγξαντες έμπίδων δίκην σπουδὴν μὲν εἶχον πᾶσαν ἐξᾶραι πόλιν, πρώτην δὲ τὴν Ἄνθουσαν ὡς πρώτην πόλιν. ἕως μὲν οὖν ἡ ῥίζα τῆς ἀποσπάδος ἐν τοῖς ὑφαρπαγεῖσι τῶν Σκυθῶν τόποις                                        τὸ τοῦ γέροντος ἐθρασεύετο θράσος, ἄχθος μὲν εἶχεν ἐξ' ἀνἀγκης ἡ Πόλις ,                                     ἀλλ'  ἦν τὸ λυποῦν τῷ δοκεῖν ὡρισμένον· κουφίζεται γὰρ καὶ τὸ τῆς βλάβης βάρος                               εἰ μέτρον οἶδεν ἐν κακοῖς ὡρισμένον· οὕτω μὲν οὖν τὸ τακτὸν εἴχομεν βάρος                                       ἕως τὸ γῆρας  τὸν Σκύθην παρεκράτει.                                                                                               ἐπεὶ δὲ τὸν χοῦν ἀντεπῆρεν ἡ κόνις καὶ πρὸς τὸν οἶκον τῆς ταφῆς ὡδοιπόρει,                                         τὴν γῆν δ' ὑφέλκων ἐξ' ἐκεἰνης εἵλκετο , μετῆλθεν αὖθις                                                                         εἰς τὸν ἄγριον βίον τῆς ὠμότητος τοῦ πεσόντος ὁ κλάδος ·                                                               παλινδρομεῖν γὰρ οἶδεν  Εὐρίπου δίκην εἰς τοὺς άγωγοὺς τοὺς ἑαυτῆς ἡ φύσις ,                                   εἰ καὶ τις αὐτὴν ἐκ βίας ἐναντίαν ποιεῖν ἑαυτῇ τὴν ῥοὴν άναγκάσει... _________________________________________________________________________________ὅμως ἐνίκα τῇ κρίσει τοῦ χείρονος ὁ βάρβαρος νοῦς τὴν κακὴν νίκην ἔχων·                                           ὁ μὲν γὰρ αὐτοῦ τὰς μελανθείας  φρένας ἔργων φιλέχθρων έκκαθαίρειν ἠξίου,                                      ὁ δ' αὖ γε διπλοῦς  Αἰθίοψ ἐγίνετο. ἐπεὶ δὲ λοιπὸν ὡς ἀλώπηξ τοὺς δόλους ὑπῆλθεν                             ἐνδὺς τὴν κακὴν ἀπιστίαν, ἔξω μὲν ὄψιν ὡς πρὸς εἰρήνην πλάσας                                                         ἔσω δὲ λυττῶν ὤστε κλέψαι τὴν μάχην, καὶ πρὸς τὸ τεῖχος ἦλθεν                                                           ὡς εἰς συμβάσεις τέχναις ἐνόρκοις συγκαλύψαι τὸν δόλον,                                                                  καὶ τῷ μὲν εὐτρέπιστο τόξα καὶ μάχη ἠμῖν δὲ δῶρα καὶ πρὸς εἰρήνην λόγοι, μετῆλθεν                         ἡμᾶς οὐχ ὁ βάρβαρος δόλος ἀλλ' ἡ καθ' ἡμᾶς συγγενὴς ἁμαρτία·                                                           ὅμως τὰ πολλὰ τοῦ πάθους σιγητέον· λυπεῖν γὰρ οἶδε καὶ λαλούμενον πάθος.                                  ἀλλ' εἶμι λοιπὸν πρὸς τὰ τῆς νεωτέρας μάχης τρόπαια, καί πάλιν δὲ συμμάχου τῆς σῆς προσευχῆς εὐποροῦντες οἱ λόγοι ὡς πρὸς συνήθη καὶ φιλεύδιον πόρον ἄγουσι πρὸς σὲ τὴν λαλοῦσαν ὁλκάδα.   ὦ πάντα πράττων ὥστε μὴ στεῖράν ποτε ψυχὴν παρελθεῖν,                                                               ἀλλὰ σπείρων ἀεὶ καὶ τεκνοποιῶν τῷ Θεῷ καθ' ἡμέραν καὶ παρθενεύων καὶ πλέον μήτηρ μένων μάλιστα γὰρ νῦν πάντας ὡδίνεις μόνος καὶ πᾶσά σοι γῆ σπαργανοῦται καὶ Πόλις,                        ταύτης δι' ὑμῶν  ἐκ Θεοῦ σεσωσμένης,                                                                                                     χαῖρε, στρατηγὲ πρακτικῆς ἀγρυπνίας · σὺ μὲν γὰρ ἑστὼς ἐξ ἑτοίμου καρδίας                                       μηδὲν λαλῶν ἔφραζες, ἡ δὲ σὴ στάσις πτῶσις κατ' ἐχθρῶν εὐθέως ἐγίνετο.                                       χαῖρε ,στρατηγὲ τῶν ἐνόπλων δακρύων τῶν πυρπολούντων το θράσος τὸ βάρβαρον·                         ὅσον γὰρ ἁπλοῖς τὰς ῥοὰς τῶν ὀμμάτων,τοσοῦτον εἴργεις τὰς ῥοὰς τῶν αἱμάτων·                             ὁρῶν γὰρ ἡμῶν τοὺς ἀκανθώδεις ῥύπους ἐκ τῆς ἀκάρπου τῶν κακῶν κακουργίας                          πρὸς καῦσιν ἤδη καὶ φθορᾶς  ἠπειγμένους,                                                                                             φθάνεις τὸ πῦρ μὲν ὡς πρὸς ὕλην ἡμμένον  πρὸς δ' αὖ τὰ δένδρα τὴν τομὴν τεθειμένην,                       πηγὰς δὲ τῶν σῶν ἐξανοίξας ὀμμάτων  ἄρδεις τὰ χέρσα καὶ δροσίζεις τὴν φλόγα,                               καὶ τὰς ἀκάρπους καρδίας  μετειργάσω ἐνεγκεῖν ἐξ' ἐπομβρίας ξένης...                                                                                                                                                                                                                  (απόσπασμα του ποιήματος ).                                                                           ________________________________________________________________________________                                                                                                                                                                     Πληροφορίες σχετικά . _ Νέα Ρώμη επί αρχαίου Βυζαντίου   582 μΧ , τον αυτοκράτορα  Τιβέριο διαδέχθηκε  ο γαμβρός του Μαυρίκιος ,  ο οποίος  αντιμετώπισε  δύσκολα  σε  δύο ευρεία  μέτωπα  ανατολικά τις δυνάμεις της   Περσικής αυτοκρατορίας  και δυτικά την  εισβολή των Αβάρων (εκ τουρκικών  κλάδων από την κεντρική Ασία και νότιο Σιβηρία  τα οποία  είχαν εισβάλει στην Σκυθία  και   καλούνταν  εν συντομία  Σκύθες  και Σλάβων από την κεντρική ανατολική Ευρώπη , αυτοί είχαν εισβάλει στην χερσόνησο του Αίμου  και συνενωθεί .   Το 590 ένας Πέρσης στρατηγός δολοφόνησε τον βασιλιά της Περσίας Ορμίσδα και σφετερίστηκε την εξουσία  , ο  νόμιμος διάδοχος Χοσρόης β' ζήτησε βοήθεια  από τον Μαυρίκιο  με αντάλλαγμα την επαρχία της Αρμενίας ,  ο Μαυρίκιος τον υποστήριξε  με στρατιωτικές  δυνάμεις και χρήματα , μετά την  αποκατάσταση στον θρόνο του   Χοσρόη Β' και την συνθήκη  ειρήνης  με τούς Πέρσες ,   στράφηκε εναντίον  των Αβαροσλάβων  οι επιδρομές των οποίων κατέστρεφαν την  Θράκη  και την Μακεδονία . Ο πόλεμος κατά Αβαροσλάβων  ήταν μακρύς  , οι   Αβαροσλάβοι εφάρμοζαν    ύπουλες   τακτικές ,  ενέδρας και δολιοφθοράς  ,   υποχώρησης , ανασύνταξης και αιφνιδιαστικής επίθεσης ,   το Βυζάντιο  δεν μπορούσε να σχηματίσει  μεγάλο στρατό οι δε βαρβαρικός στρατός μπορούσε  συντηρηθεί  από λεηλασίες  των πόλεων και χωρίων της Ρωμαϊκής ἤ Βυζαντινής αυτοκρατορίας  .   Το 602 ο Μαυρίκιος  διέταξε τα στρατεύματά του να παραμείνουν κατά την διάρκεια του χειμώνα βόρεια του Δούναβη  όπου    ξέσπασε ανταρσία υπό την αρχηγία ενός  υπαξιωματικού  από την βόρεια  Θράκη  του Φωκά  , αυτός με τους άλλους στασιαστές  κινήθηκαν πρός την  Νέα Ρώμη  τ' αρχαίο Βυζάντιο ἤ Κωνσταντινούπολη  . Οι στασιαστές του  Φωκά εισέβαλαν στην Κωνσταντινούπολη  συνέλαβαν  και θανάτωσαν  τον αυτοκράτορα Μαυρίκιο και τούς γιούς αυτού  και σφετερίστηκαν  την εξουσία , σύντομα ο Φωκάς  έγινε αντιπαθής στον λαό καθώς  άφησε τις επαρχίες έκθετες  στούς  βαρβάρους  και δίωκε  τους πολιτικούς  αντιπάλους του   επιβάλλοντας  βάναυσες τιμωρίες   , οι Πέρσες βρήκαν  αφορμή με τον σφετερισμό  να επιτεθούν  ανατολικά ,  οι δε  Αβαροσλάβοι  επανέλαβαν  τις   επιδρομές  στα δυτικά . Η τυραννία του   Φωκά διήρκεσε έως το 610 έτος στο οποίο  τον ανέτρεψε ο  έξαρχος  της Καρχηδόνος Ηράκλειος  , « μόλις μὲν οὖν ἔσβεστο τῆς τυραννίδος ὁ δυσκάθεστος καὶ βιοφθόρος δράκων   ὅς ἦγε πολλούς εἰς τὸ βλάπτειν αὐχένας ὕδρας ...» , ο Ηράκλειος    κινήθηκε  με στόλο και στράτευμα προς την Κωνσταντινούπολη εναντίον  του Φωκά   όπου   συνέλαβε και τιμώρησε  τον Φωκά  και ίδρυσε την σύντομη   δυναστεία  Ηρακλείου ,  «... στάζοντες ὠδίνουσι   τὴν καινὴν βλάβην· καὶ ταῦτα πολλῶν  πολλάκις τετμημένων   ἐκ τοῦ παρ' ἡμῖν εὐσεβοῦς Ἠρακλέους...». Το έτος  614 οι Πέρσες κατέλαβαν την Παλαιστίνη  και με τους Εβραίους συμμάχους τους κατέσφαξαν 90 χιλιάδες χριστιανούς , στα  λάφυρα πήραν και  τον Τίμιο Σταυρό τον οποίο μετέφεραν στην Κτησιφώντα , το 618  ο κλοιός των εχθρών γύρω από το Βυζάντιο στένευε  και ο Ηράκλειος σκέφτηκε προς στιγμήν  να μεταφέρει την κεντρική διοίκηση στην  περισσότερο αμυντική  θέση  της  Καρχηδόνος στην βόρειο Αφρική ,  αλλά ματαίωσε το σχέδιο υπό την επιρροή του Οικουμενικού Πατριάρχη Σεργίου Α' που αν και καταγόταν από μακρινή επαρχία  λυπόταν να εγκαταλείψουν τους ιερούς  ναούς της Βασιλεύουσας  στην λεηλασία των βαρβάρων  .  Το 622 ο Ηράκλειος με την υποστήριξη του πατριάρχου Σεργίου σχημάτισε    αξιόλογο στρατό   και   εξεστράτευσε κατά Περσών και συμμάχων τους  ανατολικά  , τούς  οποίους αντιμετώπισε και νίκησε   πέριξ των ελληνικών πόλεων  Ισσούς ,Τραπεζούντος  και των περσικών  Νινευής ,  Κτησιφώντος  κλπ    .   Το  626 ένα έτος πρό της λήξης  του πολέμου  πολιόρκησαν  την   Κωνσταντινούπολη   από την Θράκη  οκτώ μυριαρχίες   (80 χιλιάδες)  Αβαρο-Σλάβων   και είχαν κυκλώσει και από την Χαλκηδόνα στην ανατολική ακτή της Προποντίδας περσικά στρατιωτικά τμήματα   « ἐντεῦθεν  ἡμᾶς ,ὡς μέλλιται βάρβαροι κύκλῳ περισφίγξαντες έμπίδων δίκην σπουδὴν μὲν εἶχον πᾶσαν ἐξᾶραι πόλιν...»,   ενώ  το μεγαλύτερο μέρος των Βυζαντινού στρατού  απουσίαζε σε άλλα μέτωπα του πολέμου  , μόνη σύμμαχος των Βυζαντίων    όπως περιγράφει ο Γεώργιος Πισίδιος   ήταν η  προσευχή  και μετάνοια προς τον  Θεό  « ἀλλ' εἶμι λοιπὸν πρὸς τὰ τῆς νεωτέρας μάχης τρόπαια, καί πάλιν δὲ συμμάχου τῆς σῆς προσευχῆς εὐποροῦντες οἱ λόγοι ...»  η οποία   αύξησε την  αμυντική   ικανότητα  των υπερασπιστών φέρνοντας την  νίκη στους αμυνόμενους και  την ήττα στους βαρβάρους «  χαῖρε, στρατηγὲ πρακτικῆς ἀγρυπνίας · σὺ μὲν γὰρ ἑστὼς ἐξ ἑτοίμου καρδίας  μηδὲν λαλῶν ἔφραζες, ἡ δὲ σὴ στάσις πτῶσις κατ' ἐχθρῶν εὐθέως ἐγίνετο...».           _________________________________________________________________________________Γεώργιος Πισίδης ἤ Πισίδιος ἤ Γεώργιος εκ Πισιδίας.   Ἐζησε το πρώτο μισό του 7ου αιώνα , ήταν διάκονος ,σκευοφύλαξ  και χαρτοφύλαξ  των ιερών σκευών και αρχείων του ναού της Αγίας  Σοφίας της  Κωνσταντινουπόλεως   ,  ηλικιακά   νεώτερος  του αυτοκράτορος Ηρακλείου και  του οικουμενικού πατριάρχου Σεργίου Α' με τούς οποίους υπήρχε αλληλοεκτίμηση , τ' όνομά του είχε ξεχασθεί  αν και  υπήρξε ίσως ο σημαντικότερος  υμνογράφος και επικός ποιητής  της γενιάς του   , συνέθεσε πολεμικά και θεολογικά κοσμολογικά έργα τα οποία εκδόθηκαν στην ελληνική  και μεταφράστηκαν στην λατινική γλώσσα διασώζοντας  μέρος των έργων του  , από τα γνωστότερα  :  «Εἰς τὴν γενομένην ἔφοδον τῶν βαρβάρων»  (γεγονότα της πολιορκίας της Κωνσταντινουπόλεως  το 626 ) , «Ηρακλειάδα» (πανηγυρικός  προς τον Ηράκλειο),  «Εξαήμερον» (κοσμολογικό , αφιερωμένο στον πατριάρχη Σέργιο) , « Ιησούς Χριστός μας » (προτροπή στον γιό και διάδοχο του Ηρακλείου να κυβερνήσει όπως ο  πατέρας του), « Η Κωνσταντινούπολή μας » , «  Βλαχέρνες ».     Στο εξωτερικό ένας καθηγητής ιστορίας    θεωρεί τον Γ. Πισίδη ως τον   συνθέτη  του « Ακαθίστου Ύμνου» .   Κατά την ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου με κεντρικό θέμα  γύρω από τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου  όπου  έχουν προστεθεί και  άλλα κοντάκια ευχαριστιών προς την Θεοτόκο για την προστασία της πόλεως σχετικά με τις άστοχες επιθέσεις των βαρβάρων  ίσως  ο ποιητής των γεγονότων της πολιορκίας  του 626 και υμνογράφος  να είχε  συνθέσει κατά τις επόμενες εβδομάδες από την λύση της πολιορκίας   ένα  σημαντικό μέρος   του Ακαθίστου Ύμνου , αυτό  είναι μία  υπόθεση  .