Κατά To Ματθαίον Ευαγγέλιον -Κιν/κή ταινία

     

  _______________________________________________________________________________Τίτλος -  Κατά (ἤ σύμφωνα με ) Το  Ματθαίον Ευαγγέλιον                                                                          Σκηνοθεσία - Πιερ Πάολο Παζολίνι                                                                                                   Πρώτη προβολή  -  Φεστιβάλ κινηματογράφου Βενετίας ,  4η Σεπτεμβρίου 1964                            Είδος - Θρησκευτικό, ιστορικό  δράμα , νεορεαλιστικής τεχνικής ______________________________________________________________________________Σενάριο - αποσπάσματα από το κατά Ματθαίον  Ευαγγέλιον _______________________________________________________________________________Φωτογραφία - Τονίνο Ντέλι Κόλι                                                                                     Επεξεργασία (μοντάζ) Νίνο Μπαράγκλι                                                                                     Σκηνογραφία- Λουίτζι Σκατσανότσε και Ντάντε Φερέτι                                                                     Ενδύματα - Ντανίλο Ντονάτι                                                                                                       _______________________________________________________________________________ Μουσική  - Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπάχ ( Πάθος κατά Ματθαίον , Κονσέρτο για βιολί και όμποε στο Ρε ελάσσων - το αργόν   , Φούγκα για έξι φωνές και ορχήστρα , Λειτουργία στο Σι ελάσσων -Αμνός Θεού ,Κονσέρτο για βιολί στο Μι μείζων-το αργόν  ) - Βόλφγκαν Αμαντέους Μότσαρτ (Μουσική επικήδεια  τεκτονική στο Ντο ελάσσων , Κουαρτέρο εγχόρδων αρ.19  ) , Σεργκέι Σεργκέεβιτς Προκόφιεφ (Αλεξάντερ Νιέφσκι  ) - Σπιρίτσουαλ  (μερικές φορές αισθάνομαι σαν παιδί χωρίς μητέρα) στην ερμηνεία της  Οντέτα Χολμς του 1960 - Ρωσικό παραδοσιακό τραγούδι ( Ω, πλατιά  στέπα ) σε κάποια εκτέλεση από χορωδία του κόκκινου στρατού  - Μπλάντ Γουίλι Τζόνσον (ένα μπλουζ) - Μίσα Λούμπα (από Κονγκό ,  γκλόρια ) .Η υπόλοιπη μουσική Λούις Μπακάλοφ.  _____________________________________________________________________________    Ρόλοι -  Ιησούς Ναζωραίος  - Ενρίκε Ιραθόκι (19 ετών ) φοιτητής , αργότερα καθηγητής  λογοτεχνίας  από την Βαρκελώνη / Παρθένος Μαρία  - Μαργκαρίτα Καρούζο (13 ετών )μαθήτρια από την Καλαβρία. /  Ιωσήφ - Μαρτσέλο Μοράντε συγγραφέας , δημοσιογράφος από την Ρώμη - Άγγελος Κυρίου - Ροσσάνα Ντι Ρόκκο / Ιωάννης Βαπτιστής -  Μάριο Σώκρατε λογοτέχνης ποιητής από την Ρώμη  / Σαλώμη - Πάολα Τεντέσκο (12 ετών , κόρη της διευθύντριας παραγωγής , έκανε σταδιοδρομία ηθοποιού). / Ηρώδης Αντύπας - Φραντσέσκο Λεονέτι , συγγραφέας , ποιητής και δημοσιογράφος από την Καλαβρία /  Ιωάννης μαθητής κ απόστολος - Τζάκομο Μοράντε μαθητής / Ανδρέας απόστολος - Αλφόνσο Γκάτο  συγγραφέας- ποιητής από το Σαλέρνο /  Φίλιππος απόστολος - Τζόρτζο Αγκάμπεν, συγγραφέας φιλοσοφίας από την Ρώμη /  Σίμων-  Έντσο Σικελιάνο , συγγραφέας , θεατρικός συγγραφέας από την Ρώμη / Πόντιος Πιλάτος - Αλεσάντρο Τάσκα Φιλαντζέρι του Κούτο , αριστοκρατικής καταγωγής από την Σικελία  ( χρηματοδοτούσε σοσιαλιστικό πολιτικό κόμμα  και εφημερίδα)  /   Μαρία των θλίψεων , γριά  - Σουζάνα Παζολίνι συγγενής σκηνοθέτη  (μητέρα αυτού  ).  _______________________________________________________________________________Βραβεία - Κέρδισε το μεγάλο  βραβείο  του Φεστιβάλ κινηματογράφου Βενετίας και τα βραβεία καλλίτερης σκηνοθεσίας, καλλιτεχνικής σκηνοθεσίας, ενδυματολογίας και μουσικής - Το 2015 η εφημερίδα του Βατικανού την χαρακτήρισε ως  καλλίτερη χριστιανική κινηματογραφική   ταινία σε σχέση με τις άλλες κινηματογραφικές ταινίες  . - Ο διάσημος Σικελο-Αμερικανός σκηνοθέτης Μάρκαντόνιο Σκορσέζε δήλωσε πως σκεφτόταν να κάνει μία ωραία κινηματογραφική ταινία με θέμα τον Χριστό , ώσπου είδε την ταινία του Παζολίνι και θεώρησε πως αυτή η ταινία είχε  ήδη γίνει .  _______________________________________________________________________________Καινοτομίες - Ασπρόμαυρη ταινία   με ερασιτέχνες ηθοποιούς για πρώτη και τελευταία φορά στην ζωή τους . Οι  περισσότεροι  πρωταγωνιστές του κύκλου Παζολίνι , συγγραφείς  λογοτεχνίας και φιλοσοφίας και φοιτητές ἤ καθηγητές φιλολογίας   και μαθητές γυμνασίου , κάποιοι άλλοι συγγενείς των παραγωγών , και  πολλοί  άλλοι χωρίς διαλόγους παιδιά, ενήλικες, μεσήλικες , γηραιοί   της  εργατικής τάξεως   . -  Όλες οι  λήψεις στην ύπαιθρο και ηφαίστεια και δρόμους  πόλεων και  κάστρα  των Βασιλικάτων , Καλαβρίας , Απουλίας , Σικελίας τα οποία μαζί με το βασίλειο  Νεαπόλεως , και μαζί με τον Αγκώνα και άλλους λιμένες της Αδριατικής λέγονται  « Μεγάλη Γραικία» (επέκταση της Γραικίας ) . Η αρχική ιδέα ήταν για λήψεις στην Παλαιστίνη  , το οποίο  ήταν ανέφικτο . Το  μεσογειακού κλίμα της Μεγάλης Γραικίας καθώς και οι  μικρές έρημοι  στα ηφαίστεια όπως της Αίτνας , η εργατική τάξη,  και η  εύκολη πρόσβαση   εντός  ιταλικής επικράτειας  επέλεξαν αυτήν την Χώρα . ___Οι  εθνότητες στα δυτικά εδάφη έχασαν ἤ μείωσαν γλώσσες ιδιαίτερα  τις αρχαία  ελληνική , μετά την αρχαία λατινική , αλλά και την  ενετική , ετρουσκική ,  γαλατική , γερμανική ωστόσο αύξησαν την τεχνική των μουσικών οργάνων και της πολυφωνίας .Παρά  τον πλούτο συνθέσεων ,  ο σκηνοθέτης και οι μουσικός συνεργάτης αυτού  στην ταινία επέλεξαν  διεθνιστικώς  να εμπλουτίσουν τον ήχο μόνο με ξένη μουσική. -  Οι  ελάχιστοι διάλογοι της ταινίας είναι αυτούσια  αποσπάσματα του Ματθαίου  Ευαγγελίου όπως έχει μεταφραστεί από την ελληνιστική στην λατινική και στην ετρουσκική-λατινική διάλεκτο . -   Η σκέψη του σκηνοθέτη πως οι κινηματογραφικές εικόνες  δεν μπορούσαν να εκφράσουν την ευαγγελική ποίηση , και η χρήση διαλόγων όπως είναι στο ευαγγελικό κείμενο (  μετάφρασης ) .Ο ρεαλισμός στην   επιλογή ερασιτεχνών ,αφελών εφήβων και μαθητών και αριστερών φοιτητών, καθηγητών και λογοτεχνών , και  από επιρροή της μεταβυζαντινής , αναγεννησιακής και μπαρόκ περιόδου αγιογραφίας και ζωγραφικής (Κρήτες αγιογράφοι  είχαν εγκατασταθεί στην Ισπανία και Βενετία και δημιουργούσαν σχολές  ) .Βρήκε έναν Ισπανό φοιτητή λογοτεχνίας σαν από πίνακα του Δομήνικου Θετοκόπουλου (Ελ Γκρέκο ) μία όμορφη έφηβη Παναγία (σαν από πίνακα του Γκαετάνο Γκαντόλφι) , μία άλλη έφηβη την έκαναν έναν  όμορφο Άγγελο Κυρίου , ο  Ιωσήφ και  Ιωάννη Βαπτιστή   και Αποστόλους όλοι με ομοιότητες έργων αναγεννησιακής και μπαρόκ ζωγραφικής  . Η   φωτογραφική   τεχνική  με εστίαση στα βλέμματα και στους φωτισμούς αντιθέσεων άσπρου -μαύρου  . - Η  μουσική υπόκρουση από διαφορετικά είδη μουσικής που αν και ήταν ξένη , ορισμένα κομμάτια πέτυχε να τα εναρμονίσει δραματικά στην εικόνα .  - Στο προσκύνημα των Μάγων στην γέννηση του Χριστού   , καθώς και στην Βάπτιση των αμαρτωλών  ,   μουσική υπόκρουση του σπιρίτσουαλ (μερικές φορές αισθάνομαι σαν παιδί χωρίς μητέρα)  της   ερμηνείας Οντέτα  , πέτυχε δραματοποίηση εικόνας , ενώ  οι στίχοι εμμέσως σχετικοί , από την άποψη πως οι προσκυνητές και οι εμβαπτισμένοι ήταν άνθρωποι πονεμένοι που αναζητούσαν μία ελπίδα ,  έναν γονέα  . Στην έξοδο του Ιησού από την έρημο (στην πραγματικότητα πλαγιές της Αίτνας) και στο  κάλεσμα των μαθητών από τον Ιησού και στην αποκαθήλωση από τον Σταυρό , μουσική υπόκρουση του ρωσικού παραδοσιακού τραγουδιού (Ω, πλατιά  στέπα ) από χορωδία στρατιωτική . Πετυχαίνει δραματοποίηση και μεγαλείο της εικόνας αν και οι  στίχοι δεν  είναι τόσο σχετικοί , αλλά  οι περισσότεροι θεατές δεν θα γνώριζαν ρωσικά  .  Οι υπότιτλοι είναι στην αγγλική . Η ταινία με  υπότιτλους του  πρωτότυπου της ελληνιστικής   δεν βρέθηκε στο διαδίκτυο (υπάρχει σε αρχείο της ΕΡΤ , δεν γνωρίζω αν υπάρχει πρόσβαση στην προβολή  ).       _____________________________________________________________________________ Παρασκήνιο - Ο Παζολίνι είχε χαρακτηριστεί  αριστερός , μαρξιστής και ομοφυλόφιλος και προκάλεσε  έκπληξη η σκηνοθεσία  αυτής της ταινίας . Όταν οι δημοσιογράφοι τον ρώτησαν γιατί ένας άθεος  μαρξιστής έκανε χριστιανική  ταινία , απάντησε «Εσείς γνωρίζεται καλλίτερα από μένα τι πιστεύω ; Είχα μία νοσταλγία της θρησκείας » .  Αυτός από παιδί ήταν ποιητής και αργότερα καθηγητής φιλολογίας ( γι' αυτό οι ερασιτέχνες ηθοποιοί της ταινίας  είναι αυτού του κύκλου) . Το  1958 είχε δημοσιεύσει ένα ποίημα   με τίτλο «Το αηδόνι της καθολικής εκκλησίας» , και θέμα   εσωτερικό  διάλογο του συγγραφέα  σχετικά με τον χριστιανισμό , τον μαρξισμό και τις ερωτικές επιθυμίες . - Την περίοδο (1962-63) είχε αποδεχθεί πρόσκληση του Πάπα για έναν νέο διάλογο με αριστερούς μη θρησκευόμενους καλλιτέχνες στην Ασίζη . Τυχαία στο δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου διέμενε υπήρχε αντίγραφο της Καινής Διαθήκης και άρχισε να διαβάζει  το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο στην συνέχεια αποφάσισε με δική του πρωτοβουλία να κάνει κινηματογραφική ταινία ,  όπως είπε   είχε επισκιάσει  άλλα θέματα για σκηνοθετικές εργασίες. ______________________________________________________________________________ Υπεροχή σε σχέση με άλλες ταινίες με το ίδιο θέμα  δραματικών  γεγονότων της ζωής του Ιησού καλούμενου Χριστού από τα τέσσερα κανονικά Ευαγγέλια . - Κατά την γνώμη μου επειδή έως και την δεκαετία του 1960 στην Εκκλησία (προτού το Σχίσμα η ανατολική ήταν ενωμένη με την δυτική ) είχαν την άποψη πως το πρώτο κατά χρονική σειρά Ευαγγέλιο που είχε γραφεί ήταν το Κατά Ματθαίον , νεότερες έρευνες θεωρούν πως κατά χρονική σειρά πρώτο ήταν το κατά Μάρκον. Αλλά έχει μείνει από παλιά στην Καινή Διαθήκη να εμφανίζεται πρώτο κατά σειρά το κατά Μαυθαίον. Αυτό διάβασε πρώτα ο Παζολίνι και του άρεσε περισσότερο (στην πραγματικότητα κάθε Ευαγγέλιο έχει την δική του χάρη ) . - Επιπρόσθετα και στην ορθόδοξη και στην δυτική έκαναν κάποιες  ερασιτεχνικές   θεατρικές παραστάσεις με θέματα από τα Ευαγγέλια . - Όταν αναπτύχθηκε η κινηματογραφική τέχνη , οι θρησκευόμενοι καλλιτέχνες σκηνοθέτες, κινηματογραφιστές , μουσικοί, λογοτέχνες  ηθοποιοί   με κάποιο βαθμό  σεμνότητας , δεν τολμούσαν  να υποδυθούν ἤ να καθοδηγήσουν άλλους σε ρόλους Αγίων και διωκτών . Μόνο οι αλαζόνες το αποτολμούν , γι' αυτό σχεδόν όλες οι κινηματογραφικές ταινίες με αυτό το θέμα από τα Ευαγγέλια κατά την γνώμη μου έχουν αποτύχει  είμαι από σχεδόν αιρετικούς (προτεστάντες ) , είτε παρουσιάζουν ελεύθερο σενάριο από σεναριογράφους , είτε μιμήθηκαν την ταινία Παζολίνι και σκέφτηκαν να παρουσιάσουν αποσπάσματα από το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον αλλά χωρίς δραματικές κινηματογραφικές τεχνικές .Είτε εστίασαν στο μαρτύριο της θανατικής ποινής του Ιησού Ναζωραίου και η μισή ταινία ήταν φρίκη βίας . Διάφορες άλλες  αστοχίες και ελλείψεις  στις διάφορες ταινίες με το ίδιο θέμα . Καλλίτερη σχετικά με τις άλλες οι οποίες είναι χειρότερες ήταν αυτή του Παζολίνι και συνεργατών αυτού  έτους  1964. Το γεγονός   πως κατασκεύασαν την κιν/κη ταινία ταλαντούχοι καλλιτέχνες ,  αριστεροί ουμανιστές και σοσιαλιστές  και    λογοτέχνες -ποιητές , άσωτοι υιοί , ερασιτέχνες και αφελείς έφηβοι και νέοι μαθητές και φοιτητές σε εποχή ακμής του κινηματογράφου (από την δεκαετία του 1910 έως και τα μέσα  δεκαετίας του 1980 ,  σε κάθε Χώρα ήταν διαφορετική η δεκαετία ἤ εικοσαετία ἤ περισσότερες δεκαετίες ακμής).  Εφ' όσον συνέπεσαν όλα αυτά μαζί , δεν   είναι έκπληξη  αλλά  η εξήγηση γιατί είχαν περισσότερο επιτυχία από τους άλλους .