Ο Ρωσο Ιαπωνικός πόλεμος (8 Φεβρουαρίου 1904 -1905 Σεπτεμβρίου 5) διεξήχθη μεταξύ της Ρωσικής αυτοκρατορίας και της ανερχόμενης Ιαπωνικής αυτοκρατορίας για τις σφαίρες επιρροής στην Κορέα και την Μαντζουρία .
Η Ρωσική αυτοκρατορία τον 19ο αιώνα ήταν ένα τεράστιο σε έκταση κράτος και με εξαίρεση τις αποικίες της Βρετανικής αυτοκρατορίας και για μικρό χρονικό διάστημα την αυτοκρατορία των Μογγόλων ήταν το μεγαλύτερο σε έκταση κράτος της ιστορίας το οποίο απλωνόταν στο μεγαλύτερο μέρος της βόρειας εύκρατης ζώνης από την Βαλτική και τον Εύξεινο Πόντο έως και την Αλάσκα και δυτικά παράλια του Καναδά ,στα μέσα του αιώνα η Ρωσία πούλησε την Αλάσκα στις ΗΠΑ και επικεντρώθηκε στις θερμότερες περιοχές νοτιότερα . H Ιαπωνική αυτοκρατορία σε έκταση ήταν πολύ μικρότερο κράτος από άλλες αυτοκρατορίες και εντός Ιαπωνίας ο βασιλιάς υποθετικά ήταν πρόσωπο παραπάνω κι από αυτοκράτορα αν και από τον μεσαίωνα διοικούσαν της Χώρα οι Σογκούν από την τάξη των πολεμιστών Σαμουράι, μέρος της εξουσίας του αυτοκράτορα αποκαταστάθηκε μετά τα μέσα του 19ου αιώνα η πολιτική μεταβολή ήταν Συνταγματική Μοναρχία αντί φεουδαρχίας Σογκουνάτου τότε η οικονομία και το κράτος οργανώθηκαν με ταχείς ρυθμούς , αλλά σαν ανερχόμενη δύναμη η Ιαπωνία διεκδικούσε περισσότερο έδαφος και δικές της σφαίρες επιρροής , ανατολικά της εκτεινόταν ο απέραντος ωκεανός το πολιτικό ενδιαφέρον της ήταν στραμμένο δυτικά στις ακτές της ασιατικής ηπείρου και συγκρούσθηκε κάθετα με την Ρωσική αυτοκρατορία που επεκτεινόταν πρός νότο στην Άπω Ανατολή . _______________________________________________________________________________ Το 1894 - 1895 πολέμησαν η Ιαπωνία και η Κίνα γιά τα ίδια θέματα , στον πόλεμο είχε νικήσει η Ιαπωνία αλλά το κράτος που επωφελήθηκε ήταν η Ρωσία . Από την Σινο-Ιαπωνική συνθήκη μετά την λήξη του πολέμου η Ιαπωνία κέρδισε από την Κίνα την νήσο Φορμόζα(Ταϊβάν) την χερσόνησο Λιαοντόνγκ (Λιαονίνγκ) της νότιας Μαντζουρίας , την σφαίρα επιρροής στην Κορέα συν χρηματική πολεμική αποζημίωση , μία εβδομάδα αργότερα σχηματίστηκε τριπλή παρέμβαση της Ρωσίας , Γερμανίας και Γαλλίας αναγκάζοντας την Ιαπωνία με απειλή πολέμου να εγκαταλείψει την χερσόνησο Λιαοντόνγκ σε αντάλλαγμα λίγο περισσότερο χρηματική αποζημίωση που θα κατάβαλε η Κίνα προς την Ιαπωνία , δύο χρόνια αργότερα η Ρωσία κατάφερε να εκμισθώσει από την Κίνα το Πόρτ Άρθουρ φυσικό λιμένα στο νότιο άκρο της χερσονήσου Λιαοντόνγκ και το οχύρωνε συστηματικά ,παράλληλα έπεισε την Κορεατική κυβέρνηση να εισέλθει στην σφαίρα επιρροής της Ρωσίας , εκμεταλλευόμενη και την εξέγερση των Μπόξερς στην Κίνα το 1899 απέστειλε στρατεύματα σε όλη την Μαντζουρία και ξεκίνησε την σιδηροδρομική της σύνδεση με την Ρωσία και την προσάρτησή της , μετά την καταστολή της εξέγερσης των Μπόξερς η Ρωσική κυβέρνηση είχε συμφωνήσει με την κυβέρνηση της Κίνα να αποσύρει τα στρατεύματα αλλά αθέτησε την συμφωνία με πρόφαση την φύλαξη των σιδηροδρομικών γραμμών και των λιμανιών . Η Ιαπωνική κυβέρνηση προσπάθησε να διαπραγματευτεί με την Ρωσική γιά την σφαίρα επιρροής στην Κορέα αλλά μάταια , τέλος στις 6 Φεβρουαρίου 1904 διέκοψε τις διπλωματικές επαφές με την Ρωσία καθώς το ιαπωνικό κοινοβούλιο αποφάσισε πόλεμο αφού πρώτα εξασφάλισε την ουδετερότητα των άλλων μεγάλων δυνάμεων την μυστική συμμαχία με την Μεγάλη Βρετανία η οποία θα επενέβαινε πολεμικά υπέρ Ιαπωνίας σε περίπτωση που η Ιαπωνία δεχόταν επίθεση από δύο μεγάλες δυνάμεις και δανεισμό από δύο ιδιωτικές τράπεζες της Βρετανίας και των ΗΠΑ γιατί χωρίς δανειοδότηση δεν είχε τούς πόρους να διεξάγει πόλεμο κατά μεγάλης αυτοκρατορίας . Η Ρωσική αυτοκρατορία ήταν σε έκταση δεκάδες φορές μεγαλύτερη της Ιαπωνίας ,με πολύ μεγαλύτερη ακτογραμμή , 3,5 φορές μεγαλύτερο πληθυσμό και εργατικό δυναμικό , 5 φορές μεγαλύτερο αριθμό στρατιωτών και 5 φορές μεγαλύτερο σε επιστράτευση , κατά πολλές φορές μεγαλύτερη γεωργική , βιομηχανική , ορυκτών και ορυκτών καυσίμων παραγωγή ,μεγαλύτερη εμπορική ναυτιλία , περισσότερους λιμένες , τερματικούς σταθμούς , σιδηροδρόμους ,δρόμους , υδάτινους οδούς , μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό, μεγαλύτερα αποθέματα καυσίμων , συναλλάγματος και χρυσού . Οι Ρώσοι άνθρωποι της της ψυχρής τάϊνγκας και τούνδρας ήταν δυναμικοί και μεγαλόσωμοι στρατιώτες και σε σύγκριση με τους κοντύτερους και αδύνατους Ιάπωνες , αυτά όλα κάπως εξισώνονταν από το γεγονός ότι ο πόλεμος διεξαγόταν στα απόμακρα σύνορα της Ρωσικής αυτοκρατορίας , βρέθηκαν τράπεζες του εξωτερικού να αγοράσουν ομόλογα της Ιαπωνίας ώστε να καλύψει τις οικονομικές ανάγκες του πολέμου ,οι δε Ιάπωνες λόγω σωματότυπου μειονεκτούσαν σε σωματική δύναμη από τους Βόρειους Ευρωπαίους αλλά υπερτερούσαν σε αντανακλαστικά ,ευλυγισία, πειθαρχία , ομαδικότητα και μαχητικότητα ο στρατός ξηράς είχε οργανωθεί στό πρότυπο του Πρωσικού στρατού το δε πολεμικό ναυτικό στο πρότυπο του Βασιλικού Ναυτικού της Μεγάλης Βρετανίας . Τα πεδία του πολέμου ήταν η νότια Μαντζουρία και η Κίτρινη θάλασσα , η ενίσχυση των Ρωσικών στρατευμάτων πραγματοποιήθηκε σταδιακά με τον Υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο , η μεταφορά των Ιαπωνικών στρατευμάτων στην ασιατική ήπειρο πραγματοποιήθηκε με πλοία και συντομότερα αφού η απόσταση της ωκεάνιας Ιαπωνίας με την χερσόνησο της Κορέας είναι σχετικά κοντά γι' αυτό ήταν πολύ βασικό ο έλεγχος των θαλασσίων στενών μεταξύ Κορέας και Ιαπωνίας και τμήματος της Κίτρινης θάλασσας . Ο έλεγχος της θάλασσας καθορίζεται από την ισχύ του πολεμικού ναυτικού , αν επικρατούσε ο Ρωσικός αυτοκρατορικός στόλος θα τέλειωνε ο πόλεμος με ήττα της Ιαπωνίας , αν επικρατούσε ο Ιαπωνικός αυτοκρατορικός στόλος δεν θα μπορούσε η Ρωσική αυτοκρατορία να τον αναπληρώσει σε λιγότερο από 10 έτη και να κρατήσει την νήσο Σαχαλίνη τις Κουρίλες και την χερσόνησο Λιαοντόνγκ , θεωρητικά η αποστολή εφεδρειών του στρατού ξηράς από την Ρωσία στην Μαντσουρία μέσω του υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου θα γινόταν σταδιακά και μακροπρόθεσμα ίσως έλεγχε το μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής Μαντσουρίας αλλά δεδομένου των εσωτερικών πολιτικών κοινωνικών προβλημάτων της Ρωσικής αυτοκρατορίας της δυσαρέσκειας και εξέγερσης των υπηκόων της υπήρχε περίπτωση να συνθηκολογήσει πρός όφελος της Ιαπωνίας .Άν πολλές ρωσικές ναυτικές μοίρες ενώνονταν στον Ειρηνικό υπήρχαν κάποιες πιθανότητες να υπερισχύσουν του Ιαπωνικού στόλου να ελέγξουν την θάλασσα και να κερδίσει η Ρωσία τον πόλεμο. _________________________________________________________________________________Πολιορκία Πόρτ Άρθουρ(19 Αυγούστου - 2 Ιανουαρίου 1904 ) . Ήταν μία από τις μεγάλες μάχες που ακολούθησαν ἤ διεξάγονταν ταυτόχρονα με αυτήν μεταξύ των δύο αυτοκρατορικών στρατών . Το Πόρτ Άρθουρ ήταν ένας πολιτικός και στρατηγικός στόχος διότι ελέγχει την βορειανατολική Κίτρινη Θάλασσα και τις επικοινωνίες μεταξύ ακτών της νότιας Μαντζουρίας και της Κίνας και του κόλπου της Κορέας και επείγων στρατιωτικός στόχος καθώς το φυσικό λιμάνι Πόρτ Άρθουρ ήταν η βάση της κύριας δύναμης του ρωσικού στόλου του Ειρηνικού ἤ 1ης Μοίρας Ειρηνικού και τα υπόλοιπα μικρότερα πλοία ελλιμένιζαν στο Βλαδιβοστόκ στην βόρεια Μαντζουρία το οποίο πάγωνε τον χειμώνα . Το ρωσικό σχέδιο ήταν η ενίσχυση του ρωσικού στόλου του Ειρηνικού με αποστολή και 2ης Μοίρας σχεδόν ολόκληρο τον ρωσικό στόλο της Βαλτικής ώστε ενωμένες οι μοίρες να κυριαρχήσουν στην Κίτρινη και Ιαπωνική θάλασσα και να διακόψουν τις ιαπωνικές μεταφορές πρός την ασιατική ήπειρο ενώ με τις ρωσικές εφεδρείες που κατέφθαναν διαρκώς μέσω υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου να κερδίσει η Ρωσία τον πόλεμο , οι Ρώσοι βιάζονταν να στείλουν τον στόλο της Βαλτικής και να καθυστερήσουν τον πόλεμο στην ξηρά έως να συγκεντρώσουν υπέρτερες αριθμητικά δυνάμεις ,η 2η Μοίρα του στόλου της Βαλτικής σχηματίσθηκε και απέπλευσε από την Βαλτική το φθινόπωρο του 1904 με προορισμό το Πόρτ Άρθουρ , η απόσταση των 18 χιλ. ν. μιλίων αύξανε την διάρκεια του πλού σε μήνες συμπεριλαμβανομένων των στάσεων ανεφοδιασμού . Οι Ιάπωνες επεδίωκαν το αντίθετο γρήγορα αποτελέσματα στην ξηρά όσο ακόμα είχαν ίσες αριθμητικές δυνάμεις , την καθυστερημένη άφιξη του στόλου της Βαλτικής και καταστροφή της Ρωσικής 1ης Μοίρας Ειρηνικού με κατά το δυνατόν μικρές απώλειες του στόλου τους ώστε να μπορέσουν στην συνέχεια να αντιμετωπίσουν και την 2η Μοίρα του Ρωσικού στόλου της Βαλτικής , αρχικά επιχείρησαν σε αμφίρροπες ναυμαχίες και περισσότερες επιτυχίες σημείωσαν κατά απομονωμένων ρωσικών πολεμικών πλοίων κι από πρόσκρουση άλλων ρωσικών πλοίων σε ναυτικές νάρκες αλλά την μέθοδο ναρκοθέτησης αντέγραψαν και οι Ρώσοι και έτσι υφίσταντο απώλειες και τα ιαπωνικά πλοία .Τον Αύγουστο του 1904 οι ιαπωνικές δυνάμεις κύκλωσαν το Πόρτ Άρθουρ από θάλασσα και ξηρά τα ρωσικά πλοία δεν μπορούσαν να εξέλθουν αβλαβή ούτε τα ιαπωνικά να εισέλθουν στο λιμάνι και επέμειναν σε αιματηρές μετωπικές επιθέσεις του ιαπωνικού στρατού ξηράς πάνω στην ρωσική αμυντική εξωτερική περίμετρο υπό την διοίκηση του στρατηγού Nogi αλλά χωρίς αποτέλεσμα . Κατά την διάρκεια της πολιορκίας οι άλλες ιαπωνικές στρατιές πολεμούσαν κατά των ρωσικών στην ηπειρωτική Μαντσουρία νότια του Μάκντεν και διεξάγονταν μάχες με βαριές απώλειες και ισόπαλο αποτέλεσμα .Το έδαφος της χερσονήσου είναι ορεινό και η οροσειρά χαμηλώνει προς την ακτή , υπό την επίδραση των ανέμων του Ειρηνικού Ωκεανού και της ηπειρωτικής Ασίας έχει λίγο θερμό και βροχερό καλοκαίρι και ξηρό ψυχρό χειμώνα η θερμοκρασία χαμηλώνει από τον Νοέμβριο (μέση θερμοκρασία Νοεμβρίου 6 ○C και μέση Ιανουαρίου -4 ○C ) , η ορατότητα από φθινόπωρο έως άνοιξη είναι 11χλμ και οι άνεμοι κινούνται με 14 χλμ την ώρα ,οι κλιματολογικές αυτές συνθήκες κάνουν το έδαφος στεπώδες , αμμώδες και το ανάγλυφο των λοφοσειρών και οι ρωσικές οχυρώσεις έκαναν πολύ δύσκολη την ιαπωνική επίθεση . Ο κόμης Nogi ήταν μεγάλος σε ηλικία , λίγο ευαίσθητος και λίγο καταθλιπτικός , μετά την αποτυχία των μετωπικών επιθέσεων αποφάσισε παρατεταμένη μάχη πολιορκίας και άνοιγε υπονόμους γιά να τοποθετήσει εκρηκτικά κάτω από τις ρωσικές οχυρώσεις , χρονικά παράλληλα ο ρωσικός στόλος της Βαλτικής τον Νοέμβριο εισήλθε στον Ινδικό και πλησίαζε γιά να σπάσει τον αποκλεισμό του Πόρτ Άρθουρ . _________________________________________________________________________________Η ιαπωνική κοινή γνώμη αγνοώντας τις συνθήκες ξεσηκώθηκε εναντίον των διοικητών της μάχης και η κυβέρνηση είχε αποφασίσει να αφαιρέσει από τον Nogi την διοίκηση ο οποίος κινδύνεψε μέχρι και στρατοδικείο αλλά κράτησε την θέση του μετά από παρέμβαση του αυτοκράτορα Meiji τον οποίο χαρακτήριζε νηφαλιότητα ωστόσο στάλθηκε να τον βοηθήσει ἤ και να τον αντικαταστήσει αν χρειαστεί ο πιό ενεργητικός και σκληρότερος στρατηγός Kodama Gentaro αυτός αντιλήφθηκε και πίεσε για κατάληψη ενός λόφου (ύψωμα 203) , στην πραγματικότητα ο λόφος αποτελείτο από δύο κορυφές ύψους 203 και 210 μέτρων και ήταν σημείο κλειδί της μάχης αφού η κατάληψή του και τοποθέτηση των ισχυρών πυροβόλων μπορούσαν να βομβαρδιστούν αποτελεσματικά σε μεγάλο μέρος του λιμανιού τα ρωσικά πλοία , οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις και άλλες υποδομές της πόλης . Οι δυνάμεις των δύο αντιπάλων κατά την πολιορκία ήταν από ρωσικές περίπου 50 χιλιάδες στρατιώτες και ναύτες οπλισμένοι με ισχυρά και ανθεκτικά τουφέκια Μοζίν , 506 ισχυρά πυροβόλα και πολυάριθμα πολυβόλα και χειροβομβίδες . Οι ιαπωνικές δυνάμεις ήταν μεταξύ 80 και 120 χιλιάδων στρατιωτών διέθεταν τουφέκια Αρούσκα με ελαττωματικά κλείστρα τουφεκίων δεν είχαν πολυβόλα και τα πυροβόλα τους δεν ήταν πολύ ισχυρά , οι δυνάμεις αυτές δεν ήταν ικανοποιητικές κατά των ισχυρών αμυντικών ρωσικών θέσεων ,συγκέντρωσαν στο σύνολο 474 πυροβόλα αλλά μερικά εξ 'αυτών ήταν Κρούπ 11 ιντσών με βεληνεκές 9 χλμ , τα οποία αποτελούσαν παράκτιο πυροβολικό του Τόκιο και της Οσάκα και μεταφέρθηκαν για την ενίσχυση της πολιορκίας , τα εκρηκτικά βλήματα αυτών οι Ρώσοι τα έλεγαν τραίνα από τον ήχο που έκαναν κατά την πτήση σαν τον ήχο των φρένων των τραίνων. Στις πλαγιές και κορυφές των υψωμάτων έγιναν ομηρικές ποιητικές μάχες όπως έχουν καταγραφεί από παλαιάς τεχνολογίας μηχανισμού φιλμ της εποχής από πυροβολισμούς έως λιθοβολισμούς και κοντινές μάχες με ξιφολόγχες και χτυπήματα με τα κοντάκια των όπλων στα κρανία .Στον λόφο 203 είχαν γίνει πολλές αποτυχημένες προσπάθειες κατάληψης και μετά από συνδυασμένες επιθέσεις βομβαρδισμού και προώθησης του πεζικού και κοντινές μάχες κυρίως με ξιφολόγχη τέθηκε υπό ιαπωνικό έλεγχο στις 2 Δεκεμβρίου 1904 , οι δε ρωσικές πραγματοποίησαν δύο αποτυχημένες προσπάθειες ανακατάληψης . Προτού οι ιαπωνικές δυνάμεις καταλάβουν το λιμάνι με κάποιες πιθανότητες κατάσχεσης των ρωσικών πολεμικών πλοίων αν αυτά παραδίδονταν , υπό την στενότητα των χρονικών περιθωρίων άρχισαν να τα καταστρέφουν με βολές των τηλεβόλων που είχαν τοποθετήσει στον λόφο και σταδιακά 4 ρωσικά θωρηκτά πλοία μάχης και δύο καταδρομικά βυθίστηκαν ,ένα ακόμα θωρηκτό διέφυγε από το λιμάνι και το καταδίωξαν έως την Ιαπωνική θάλασσα . Οι ρωσικές απώλειες ήταν 16 χιλιάδες νεκροί και 33 χιλιάδες αιχμάλωτοι , οι ιαπωνικές απώλειες ήταν 58 χιλιάδες στρατιώτες , οι 14 χιλιάδες νεκροί και οι υπόλοιποι τραυματίες πάνω από το ήμισυ των ιαπωνικών απωλειών ήταν στην προσπάθεια κατάληψης του λόφου 203 όπως έμεινε γνωστός . _________________________________________________________________________________Η αξιόλογη ιαπωνική ιστορική ,πολεμική ταινία «Ύψωμα 203 » ( 203 高地 ) σκηνοθεσίας Toshio Masuda, σεναρίου Kazuo Kasahara , μουσικής Sada Mashasi ,νομίζω ότι η ταινία έχει προβληθεί με ελληνικούς υπότιτλους από την δημόσια τηλεόραση αλλά στην ιστοσελίδα τους δεν την βρίσκεις . Βρέθηκε μέρος της ταινίας στο youtube και ένα μεγαλύτερο μέρος της στο dailymotion μόνο με κορεατικούς υπότιτλους και όχι ολόκληρη ( κανονική διάρκειά 3 ώρες και 5 λεπτά) γενικά στο διαδίκτυο τα περισσότερα ποιοτικά είναι εμπορευματοποιημένα : Από youtube σκηνή της ταινίας . Από dailymotion ά μέρος της ταινίας , τελευταίο μέρος _______________________________________________________________________________ Περίληψη έργου . Παρουσιάζει την αιματηρή πολιορκία του Πόρτ Άρθουρ στην διάρκεια του Ρωσο Ιαπωνικού πολέμου 1904-1905 από την δράση ενός καθηγητή έφεδρου αξιωματικού του Takeshi Kogyo που σκοτώθηκε στην μάχη και του κόμη Nogi ενός από τούς διοικητές της πολιορκίας ο οποίος στεναχωρημένος από την απώλεια πολλών στρατιωτών του, είχε ζητήσει την άδεια από τον αυτοκράτορα να αυτοκτονήσει και ο Μέϊντζι αρνήθηκε , μερικά χρόνια αργότερα όταν πέθανε ο αυτοκράτορας Μέϊντζι ο Νόγκι αυτοκτόνησε με την σεπούκου τελετή .( Μία από τις τελευταίες μεγάλες μάχες της σύγχρονης ιστορίας του Βασιλείου της Ελλάδας ήταν η μάχη στο ύψωμα 731 το 1941 αλλά για κάποιους λόγους δεν δημιουργήθηκαν μεγάλες εθνικές κινηματογραφικές ταινίες με διεθνή προβολή).
Η Ρωσική αυτοκρατορία τον 19ο αιώνα ήταν ένα τεράστιο σε έκταση κράτος και με εξαίρεση τις αποικίες της Βρετανικής αυτοκρατορίας και για μικρό χρονικό διάστημα την αυτοκρατορία των Μογγόλων ήταν το μεγαλύτερο σε έκταση κράτος της ιστορίας το οποίο απλωνόταν στο μεγαλύτερο μέρος της βόρειας εύκρατης ζώνης από την Βαλτική και τον Εύξεινο Πόντο έως και την Αλάσκα και δυτικά παράλια του Καναδά ,στα μέσα του αιώνα η Ρωσία πούλησε την Αλάσκα στις ΗΠΑ και επικεντρώθηκε στις θερμότερες περιοχές νοτιότερα . H Ιαπωνική αυτοκρατορία σε έκταση ήταν πολύ μικρότερο κράτος από άλλες αυτοκρατορίες και εντός Ιαπωνίας ο βασιλιάς υποθετικά ήταν πρόσωπο παραπάνω κι από αυτοκράτορα αν και από τον μεσαίωνα διοικούσαν της Χώρα οι Σογκούν από την τάξη των πολεμιστών Σαμουράι, μέρος της εξουσίας του αυτοκράτορα αποκαταστάθηκε μετά τα μέσα του 19ου αιώνα η πολιτική μεταβολή ήταν Συνταγματική Μοναρχία αντί φεουδαρχίας Σογκουνάτου τότε η οικονομία και το κράτος οργανώθηκαν με ταχείς ρυθμούς , αλλά σαν ανερχόμενη δύναμη η Ιαπωνία διεκδικούσε περισσότερο έδαφος και δικές της σφαίρες επιρροής , ανατολικά της εκτεινόταν ο απέραντος ωκεανός το πολιτικό ενδιαφέρον της ήταν στραμμένο δυτικά στις ακτές της ασιατικής ηπείρου και συγκρούσθηκε κάθετα με την Ρωσική αυτοκρατορία που επεκτεινόταν πρός νότο στην Άπω Ανατολή . _______________________________________________________________________________ Το 1894 - 1895 πολέμησαν η Ιαπωνία και η Κίνα γιά τα ίδια θέματα , στον πόλεμο είχε νικήσει η Ιαπωνία αλλά το κράτος που επωφελήθηκε ήταν η Ρωσία . Από την Σινο-Ιαπωνική συνθήκη μετά την λήξη του πολέμου η Ιαπωνία κέρδισε από την Κίνα την νήσο Φορμόζα(Ταϊβάν) την χερσόνησο Λιαοντόνγκ (Λιαονίνγκ) της νότιας Μαντζουρίας , την σφαίρα επιρροής στην Κορέα συν χρηματική πολεμική αποζημίωση , μία εβδομάδα αργότερα σχηματίστηκε τριπλή παρέμβαση της Ρωσίας , Γερμανίας και Γαλλίας αναγκάζοντας την Ιαπωνία με απειλή πολέμου να εγκαταλείψει την χερσόνησο Λιαοντόνγκ σε αντάλλαγμα λίγο περισσότερο χρηματική αποζημίωση που θα κατάβαλε η Κίνα προς την Ιαπωνία , δύο χρόνια αργότερα η Ρωσία κατάφερε να εκμισθώσει από την Κίνα το Πόρτ Άρθουρ φυσικό λιμένα στο νότιο άκρο της χερσονήσου Λιαοντόνγκ και το οχύρωνε συστηματικά ,παράλληλα έπεισε την Κορεατική κυβέρνηση να εισέλθει στην σφαίρα επιρροής της Ρωσίας , εκμεταλλευόμενη και την εξέγερση των Μπόξερς στην Κίνα το 1899 απέστειλε στρατεύματα σε όλη την Μαντζουρία και ξεκίνησε την σιδηροδρομική της σύνδεση με την Ρωσία και την προσάρτησή της , μετά την καταστολή της εξέγερσης των Μπόξερς η Ρωσική κυβέρνηση είχε συμφωνήσει με την κυβέρνηση της Κίνα να αποσύρει τα στρατεύματα αλλά αθέτησε την συμφωνία με πρόφαση την φύλαξη των σιδηροδρομικών γραμμών και των λιμανιών . Η Ιαπωνική κυβέρνηση προσπάθησε να διαπραγματευτεί με την Ρωσική γιά την σφαίρα επιρροής στην Κορέα αλλά μάταια , τέλος στις 6 Φεβρουαρίου 1904 διέκοψε τις διπλωματικές επαφές με την Ρωσία καθώς το ιαπωνικό κοινοβούλιο αποφάσισε πόλεμο αφού πρώτα εξασφάλισε την ουδετερότητα των άλλων μεγάλων δυνάμεων την μυστική συμμαχία με την Μεγάλη Βρετανία η οποία θα επενέβαινε πολεμικά υπέρ Ιαπωνίας σε περίπτωση που η Ιαπωνία δεχόταν επίθεση από δύο μεγάλες δυνάμεις και δανεισμό από δύο ιδιωτικές τράπεζες της Βρετανίας και των ΗΠΑ γιατί χωρίς δανειοδότηση δεν είχε τούς πόρους να διεξάγει πόλεμο κατά μεγάλης αυτοκρατορίας . Η Ρωσική αυτοκρατορία ήταν σε έκταση δεκάδες φορές μεγαλύτερη της Ιαπωνίας ,με πολύ μεγαλύτερη ακτογραμμή , 3,5 φορές μεγαλύτερο πληθυσμό και εργατικό δυναμικό , 5 φορές μεγαλύτερο αριθμό στρατιωτών και 5 φορές μεγαλύτερο σε επιστράτευση , κατά πολλές φορές μεγαλύτερη γεωργική , βιομηχανική , ορυκτών και ορυκτών καυσίμων παραγωγή ,μεγαλύτερη εμπορική ναυτιλία , περισσότερους λιμένες , τερματικούς σταθμούς , σιδηροδρόμους ,δρόμους , υδάτινους οδούς , μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό, μεγαλύτερα αποθέματα καυσίμων , συναλλάγματος και χρυσού . Οι Ρώσοι άνθρωποι της της ψυχρής τάϊνγκας και τούνδρας ήταν δυναμικοί και μεγαλόσωμοι στρατιώτες και σε σύγκριση με τους κοντύτερους και αδύνατους Ιάπωνες , αυτά όλα κάπως εξισώνονταν από το γεγονός ότι ο πόλεμος διεξαγόταν στα απόμακρα σύνορα της Ρωσικής αυτοκρατορίας , βρέθηκαν τράπεζες του εξωτερικού να αγοράσουν ομόλογα της Ιαπωνίας ώστε να καλύψει τις οικονομικές ανάγκες του πολέμου ,οι δε Ιάπωνες λόγω σωματότυπου μειονεκτούσαν σε σωματική δύναμη από τους Βόρειους Ευρωπαίους αλλά υπερτερούσαν σε αντανακλαστικά ,ευλυγισία, πειθαρχία , ομαδικότητα και μαχητικότητα ο στρατός ξηράς είχε οργανωθεί στό πρότυπο του Πρωσικού στρατού το δε πολεμικό ναυτικό στο πρότυπο του Βασιλικού Ναυτικού της Μεγάλης Βρετανίας . Τα πεδία του πολέμου ήταν η νότια Μαντζουρία και η Κίτρινη θάλασσα , η ενίσχυση των Ρωσικών στρατευμάτων πραγματοποιήθηκε σταδιακά με τον Υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο , η μεταφορά των Ιαπωνικών στρατευμάτων στην ασιατική ήπειρο πραγματοποιήθηκε με πλοία και συντομότερα αφού η απόσταση της ωκεάνιας Ιαπωνίας με την χερσόνησο της Κορέας είναι σχετικά κοντά γι' αυτό ήταν πολύ βασικό ο έλεγχος των θαλασσίων στενών μεταξύ Κορέας και Ιαπωνίας και τμήματος της Κίτρινης θάλασσας . Ο έλεγχος της θάλασσας καθορίζεται από την ισχύ του πολεμικού ναυτικού , αν επικρατούσε ο Ρωσικός αυτοκρατορικός στόλος θα τέλειωνε ο πόλεμος με ήττα της Ιαπωνίας , αν επικρατούσε ο Ιαπωνικός αυτοκρατορικός στόλος δεν θα μπορούσε η Ρωσική αυτοκρατορία να τον αναπληρώσει σε λιγότερο από 10 έτη και να κρατήσει την νήσο Σαχαλίνη τις Κουρίλες και την χερσόνησο Λιαοντόνγκ , θεωρητικά η αποστολή εφεδρειών του στρατού ξηράς από την Ρωσία στην Μαντσουρία μέσω του υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου θα γινόταν σταδιακά και μακροπρόθεσμα ίσως έλεγχε το μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής Μαντσουρίας αλλά δεδομένου των εσωτερικών πολιτικών κοινωνικών προβλημάτων της Ρωσικής αυτοκρατορίας της δυσαρέσκειας και εξέγερσης των υπηκόων της υπήρχε περίπτωση να συνθηκολογήσει πρός όφελος της Ιαπωνίας .Άν πολλές ρωσικές ναυτικές μοίρες ενώνονταν στον Ειρηνικό υπήρχαν κάποιες πιθανότητες να υπερισχύσουν του Ιαπωνικού στόλου να ελέγξουν την θάλασσα και να κερδίσει η Ρωσία τον πόλεμο. _________________________________________________________________________________Πολιορκία Πόρτ Άρθουρ(19 Αυγούστου - 2 Ιανουαρίου 1904 ) . Ήταν μία από τις μεγάλες μάχες που ακολούθησαν ἤ διεξάγονταν ταυτόχρονα με αυτήν μεταξύ των δύο αυτοκρατορικών στρατών . Το Πόρτ Άρθουρ ήταν ένας πολιτικός και στρατηγικός στόχος διότι ελέγχει την βορειανατολική Κίτρινη Θάλασσα και τις επικοινωνίες μεταξύ ακτών της νότιας Μαντζουρίας και της Κίνας και του κόλπου της Κορέας και επείγων στρατιωτικός στόχος καθώς το φυσικό λιμάνι Πόρτ Άρθουρ ήταν η βάση της κύριας δύναμης του ρωσικού στόλου του Ειρηνικού ἤ 1ης Μοίρας Ειρηνικού και τα υπόλοιπα μικρότερα πλοία ελλιμένιζαν στο Βλαδιβοστόκ στην βόρεια Μαντζουρία το οποίο πάγωνε τον χειμώνα . Το ρωσικό σχέδιο ήταν η ενίσχυση του ρωσικού στόλου του Ειρηνικού με αποστολή και 2ης Μοίρας σχεδόν ολόκληρο τον ρωσικό στόλο της Βαλτικής ώστε ενωμένες οι μοίρες να κυριαρχήσουν στην Κίτρινη και Ιαπωνική θάλασσα και να διακόψουν τις ιαπωνικές μεταφορές πρός την ασιατική ήπειρο ενώ με τις ρωσικές εφεδρείες που κατέφθαναν διαρκώς μέσω υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου να κερδίσει η Ρωσία τον πόλεμο , οι Ρώσοι βιάζονταν να στείλουν τον στόλο της Βαλτικής και να καθυστερήσουν τον πόλεμο στην ξηρά έως να συγκεντρώσουν υπέρτερες αριθμητικά δυνάμεις ,η 2η Μοίρα του στόλου της Βαλτικής σχηματίσθηκε και απέπλευσε από την Βαλτική το φθινόπωρο του 1904 με προορισμό το Πόρτ Άρθουρ , η απόσταση των 18 χιλ. ν. μιλίων αύξανε την διάρκεια του πλού σε μήνες συμπεριλαμβανομένων των στάσεων ανεφοδιασμού . Οι Ιάπωνες επεδίωκαν το αντίθετο γρήγορα αποτελέσματα στην ξηρά όσο ακόμα είχαν ίσες αριθμητικές δυνάμεις , την καθυστερημένη άφιξη του στόλου της Βαλτικής και καταστροφή της Ρωσικής 1ης Μοίρας Ειρηνικού με κατά το δυνατόν μικρές απώλειες του στόλου τους ώστε να μπορέσουν στην συνέχεια να αντιμετωπίσουν και την 2η Μοίρα του Ρωσικού στόλου της Βαλτικής , αρχικά επιχείρησαν σε αμφίρροπες ναυμαχίες και περισσότερες επιτυχίες σημείωσαν κατά απομονωμένων ρωσικών πολεμικών πλοίων κι από πρόσκρουση άλλων ρωσικών πλοίων σε ναυτικές νάρκες αλλά την μέθοδο ναρκοθέτησης αντέγραψαν και οι Ρώσοι και έτσι υφίσταντο απώλειες και τα ιαπωνικά πλοία .Τον Αύγουστο του 1904 οι ιαπωνικές δυνάμεις κύκλωσαν το Πόρτ Άρθουρ από θάλασσα και ξηρά τα ρωσικά πλοία δεν μπορούσαν να εξέλθουν αβλαβή ούτε τα ιαπωνικά να εισέλθουν στο λιμάνι και επέμειναν σε αιματηρές μετωπικές επιθέσεις του ιαπωνικού στρατού ξηράς πάνω στην ρωσική αμυντική εξωτερική περίμετρο υπό την διοίκηση του στρατηγού Nogi αλλά χωρίς αποτέλεσμα . Κατά την διάρκεια της πολιορκίας οι άλλες ιαπωνικές στρατιές πολεμούσαν κατά των ρωσικών στην ηπειρωτική Μαντσουρία νότια του Μάκντεν και διεξάγονταν μάχες με βαριές απώλειες και ισόπαλο αποτέλεσμα .Το έδαφος της χερσονήσου είναι ορεινό και η οροσειρά χαμηλώνει προς την ακτή , υπό την επίδραση των ανέμων του Ειρηνικού Ωκεανού και της ηπειρωτικής Ασίας έχει λίγο θερμό και βροχερό καλοκαίρι και ξηρό ψυχρό χειμώνα η θερμοκρασία χαμηλώνει από τον Νοέμβριο (μέση θερμοκρασία Νοεμβρίου 6 ○C και μέση Ιανουαρίου -4 ○C ) , η ορατότητα από φθινόπωρο έως άνοιξη είναι 11χλμ και οι άνεμοι κινούνται με 14 χλμ την ώρα ,οι κλιματολογικές αυτές συνθήκες κάνουν το έδαφος στεπώδες , αμμώδες και το ανάγλυφο των λοφοσειρών και οι ρωσικές οχυρώσεις έκαναν πολύ δύσκολη την ιαπωνική επίθεση . Ο κόμης Nogi ήταν μεγάλος σε ηλικία , λίγο ευαίσθητος και λίγο καταθλιπτικός , μετά την αποτυχία των μετωπικών επιθέσεων αποφάσισε παρατεταμένη μάχη πολιορκίας και άνοιγε υπονόμους γιά να τοποθετήσει εκρηκτικά κάτω από τις ρωσικές οχυρώσεις , χρονικά παράλληλα ο ρωσικός στόλος της Βαλτικής τον Νοέμβριο εισήλθε στον Ινδικό και πλησίαζε γιά να σπάσει τον αποκλεισμό του Πόρτ Άρθουρ . _________________________________________________________________________________Η ιαπωνική κοινή γνώμη αγνοώντας τις συνθήκες ξεσηκώθηκε εναντίον των διοικητών της μάχης και η κυβέρνηση είχε αποφασίσει να αφαιρέσει από τον Nogi την διοίκηση ο οποίος κινδύνεψε μέχρι και στρατοδικείο αλλά κράτησε την θέση του μετά από παρέμβαση του αυτοκράτορα Meiji τον οποίο χαρακτήριζε νηφαλιότητα ωστόσο στάλθηκε να τον βοηθήσει ἤ και να τον αντικαταστήσει αν χρειαστεί ο πιό ενεργητικός και σκληρότερος στρατηγός Kodama Gentaro αυτός αντιλήφθηκε και πίεσε για κατάληψη ενός λόφου (ύψωμα 203) , στην πραγματικότητα ο λόφος αποτελείτο από δύο κορυφές ύψους 203 και 210 μέτρων και ήταν σημείο κλειδί της μάχης αφού η κατάληψή του και τοποθέτηση των ισχυρών πυροβόλων μπορούσαν να βομβαρδιστούν αποτελεσματικά σε μεγάλο μέρος του λιμανιού τα ρωσικά πλοία , οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις και άλλες υποδομές της πόλης . Οι δυνάμεις των δύο αντιπάλων κατά την πολιορκία ήταν από ρωσικές περίπου 50 χιλιάδες στρατιώτες και ναύτες οπλισμένοι με ισχυρά και ανθεκτικά τουφέκια Μοζίν , 506 ισχυρά πυροβόλα και πολυάριθμα πολυβόλα και χειροβομβίδες . Οι ιαπωνικές δυνάμεις ήταν μεταξύ 80 και 120 χιλιάδων στρατιωτών διέθεταν τουφέκια Αρούσκα με ελαττωματικά κλείστρα τουφεκίων δεν είχαν πολυβόλα και τα πυροβόλα τους δεν ήταν πολύ ισχυρά , οι δυνάμεις αυτές δεν ήταν ικανοποιητικές κατά των ισχυρών αμυντικών ρωσικών θέσεων ,συγκέντρωσαν στο σύνολο 474 πυροβόλα αλλά μερικά εξ 'αυτών ήταν Κρούπ 11 ιντσών με βεληνεκές 9 χλμ , τα οποία αποτελούσαν παράκτιο πυροβολικό του Τόκιο και της Οσάκα και μεταφέρθηκαν για την ενίσχυση της πολιορκίας , τα εκρηκτικά βλήματα αυτών οι Ρώσοι τα έλεγαν τραίνα από τον ήχο που έκαναν κατά την πτήση σαν τον ήχο των φρένων των τραίνων. Στις πλαγιές και κορυφές των υψωμάτων έγιναν ομηρικές ποιητικές μάχες όπως έχουν καταγραφεί από παλαιάς τεχνολογίας μηχανισμού φιλμ της εποχής από πυροβολισμούς έως λιθοβολισμούς και κοντινές μάχες με ξιφολόγχες και χτυπήματα με τα κοντάκια των όπλων στα κρανία .Στον λόφο 203 είχαν γίνει πολλές αποτυχημένες προσπάθειες κατάληψης και μετά από συνδυασμένες επιθέσεις βομβαρδισμού και προώθησης του πεζικού και κοντινές μάχες κυρίως με ξιφολόγχη τέθηκε υπό ιαπωνικό έλεγχο στις 2 Δεκεμβρίου 1904 , οι δε ρωσικές πραγματοποίησαν δύο αποτυχημένες προσπάθειες ανακατάληψης . Προτού οι ιαπωνικές δυνάμεις καταλάβουν το λιμάνι με κάποιες πιθανότητες κατάσχεσης των ρωσικών πολεμικών πλοίων αν αυτά παραδίδονταν , υπό την στενότητα των χρονικών περιθωρίων άρχισαν να τα καταστρέφουν με βολές των τηλεβόλων που είχαν τοποθετήσει στον λόφο και σταδιακά 4 ρωσικά θωρηκτά πλοία μάχης και δύο καταδρομικά βυθίστηκαν ,ένα ακόμα θωρηκτό διέφυγε από το λιμάνι και το καταδίωξαν έως την Ιαπωνική θάλασσα . Οι ρωσικές απώλειες ήταν 16 χιλιάδες νεκροί και 33 χιλιάδες αιχμάλωτοι , οι ιαπωνικές απώλειες ήταν 58 χιλιάδες στρατιώτες , οι 14 χιλιάδες νεκροί και οι υπόλοιποι τραυματίες πάνω από το ήμισυ των ιαπωνικών απωλειών ήταν στην προσπάθεια κατάληψης του λόφου 203 όπως έμεινε γνωστός . _________________________________________________________________________________Η αξιόλογη ιαπωνική ιστορική ,πολεμική ταινία «Ύψωμα 203 » ( 203 高地 ) σκηνοθεσίας Toshio Masuda, σεναρίου Kazuo Kasahara , μουσικής Sada Mashasi ,νομίζω ότι η ταινία έχει προβληθεί με ελληνικούς υπότιτλους από την δημόσια τηλεόραση αλλά στην ιστοσελίδα τους δεν την βρίσκεις . Βρέθηκε μέρος της ταινίας στο youtube και ένα μεγαλύτερο μέρος της στο dailymotion μόνο με κορεατικούς υπότιτλους και όχι ολόκληρη ( κανονική διάρκειά 3 ώρες και 5 λεπτά) γενικά στο διαδίκτυο τα περισσότερα ποιοτικά είναι εμπορευματοποιημένα : Από youtube σκηνή της ταινίας . Από dailymotion ά μέρος της ταινίας , τελευταίο μέρος _______________________________________________________________________________ Περίληψη έργου . Παρουσιάζει την αιματηρή πολιορκία του Πόρτ Άρθουρ στην διάρκεια του Ρωσο Ιαπωνικού πολέμου 1904-1905 από την δράση ενός καθηγητή έφεδρου αξιωματικού του Takeshi Kogyo που σκοτώθηκε στην μάχη και του κόμη Nogi ενός από τούς διοικητές της πολιορκίας ο οποίος στεναχωρημένος από την απώλεια πολλών στρατιωτών του, είχε ζητήσει την άδεια από τον αυτοκράτορα να αυτοκτονήσει και ο Μέϊντζι αρνήθηκε , μερικά χρόνια αργότερα όταν πέθανε ο αυτοκράτορας Μέϊντζι ο Νόγκι αυτοκτόνησε με την σεπούκου τελετή .( Μία από τις τελευταίες μεγάλες μάχες της σύγχρονης ιστορίας του Βασιλείου της Ελλάδας ήταν η μάχη στο ύψωμα 731 το 1941 αλλά για κάποιους λόγους δεν δημιουργήθηκαν μεγάλες εθνικές κινηματογραφικές ταινίες με διεθνή προβολή).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου