Ἄξιόν ἐστι - Συναυλία (Μελοποίηση Θεοδωράκη ενός ποιήματος του Ελύτη ).

  Συναυλία Θέατρο Λυκαβηττού, Αθήνα 1977. _______________________________________________________________________________    Ποίημα-«Ἄξιόν ἐστι » (Ἐκδοση  1959-60).                                                                                      Συγγραφέας -  Οδυσσέας Αλεπουδέλης  (Ελύτης ψευδώνυμo)                                                                  Μελοποίηση  - Μιχαήλ (Μίκης) Θεοδωράκης (1964  ).                                                                        Ερμηνεία - Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Ανδρέας Κουλουμπής.                                                            Αφηγητής - Εμμανουήλ (Μάνος) Κατράκης.    ________________________________________________________________________________    Στὴν ἀρχὴ τὸ φῶς καὶ ἡ ὤρα ἡ πρώτη -    ¹                                                                                              Ποὺ τὰ χείλη ἀκόμη  στὸν πηλὸ -δοκιμάζουν  τα πράγματα του κόσμου .                                              Αἷμα πράσινο καὶ βολβοὶ στὴ γῆ χρυσοὶ -πανωραία στὸν ὕπνο της  ἅπλωσε καὶ ἡ θάλασσα              Γάζες αἰθέρος τὶς ἀλεύκαντες - κάτω ἀπ' τὶς χαρουπιὲς καὶ τοὺς μεγάλους ὄρθιους φοίνικες .            Ἐκεῖ μόνος ἀντίκρυσα τὸν κόσμο κλαίγοντας γοερὰ.                                                                                Ἡ ψυχὴ μου ζητοῦσε σηματωρὸ καὶ κήρυκα .                                                                                          Εἶδα τὀτε θυμᾶμαι  τὶς τρεῖς μαῦρες γυναῖκες -                                                                                        Νὰ σηκώνουν τὰ χέρια κατὰ τὴν ἀνατολὴ -                                                                                Χρυσωμένη τὴ ράχη τους -καὶ τὸ νέφος  ποὺ ἄφηναν λίγο-λίγο σβήνοντας δεξιὰ                                    Καὶ  φυτὰ σχημάτων  ἄλλων .                                                                                                                  Ἦταν ὁ ἥλιος μὲ τὸν ἄξονά του μέσα μου - πολυάχτιδος ὅλος ποὺ καλοῦσε. _________________________________________________________________________________    Στὸν πηλὸ τὸ στόμα μου ἀκόμη -καὶ σὲ ὀνόμαζε ρόδινο νεογνὸ  στικτὴ πρώτη δροσιὰ ,                          Κι ἀπὀ τότε σοῦ 'πλαθε βαθιὰ στὰ χαράματα - τὴ γραμμὴ τῶν χειλιῶν καὶ τὸν καπνὸ τῆς κόμης          Τὴν ἄρθρωση σοῦ 'δινε καὶ τὸ λάμδα   καὶ τὸ ἔψιλον - τὴν ἀέρινη ἄσφαλτη περπατηξιὰ,  ¹                      Κι ἀπ' τὴν ἴδια ἐκείνη στιγμὴ μέσα μου ἀνοίγοντας - ἄγνωστη φυλακὴ φαιὰ , κι ἄσπρα πουλιὰ              Στὸν αἰθέρα ἐρίζοντας ἀνέβηκαν ,κι ἔνοιωσα - πὼς γιὰ σένα τὰ αἵματα , γιὰ σένα τα δάκρυα            Στοὺς αἰῶνες , τὸ πάλεμα το φριχτὸ καὶ τὸ ὑπέροχο - ἡ σαγήνη γιὰ σένα καὶ ἠ ὀμορφιὰ .                        Στὰ πνευστὰ τῶν δένδρων , καὶ κρούοντας ὁ πυρρίχιος - δόρατα καὶ σπαθιὰ  νὰ λὲς  ἄκουσα ἐσὺ ·      Μυστικὰ προστάγματα καὶ παρθενοβίωτα -  μὲ τὴν ἔκλαμψη πράσινων ἀστέρων λόγια ,                      Καὶ  πάνω ἀπ' τὴν ἄβυσσο αἰωρούμενη γνώρισα - «Τοῦ σπαθιοῦ σου τὴν κόψη τὴν τρομερὴ ». ² ______________________________________________________________________________            Η Πορεία προς το Μέτωπο.Ξημερώνοντας τ' Ἁγιαννιού μὲ τὴν αὔριο τῶν Φώτων                          Λάβαμε τὴν διαταγὴ νὰ κινήσουμε πάλι μπροστά -γιά τὰ μέρη ὅπου δὲν έχει καθημερινὲς καὶ σκόλες . Ἔπρεπε λέει νὰ πιάσουμε τὶς γραμμὲς ποὺ  κρατούσανε -ὡς τότε οἱ Ἀρτινοί ἀπὸ Χειμάρα ὡς Τεπελένι.  Λόγω ποὺ ἐκεῖνοι πολεμούσανε ἀπ' τὴν πρώτη μέρα,συνέχεια                                                                  Κι  εἶχαν μείνει οἱ μισοὶ καὶ δὲν ἀντέχανε ἄλλο ... ¹                                                                                 _________________________________________________________________________                  Οἱ ἡμιονηγοὶ καὶ τὰ πρόσωπά τους χλωμὰ - καὶ ξεφόρτωναν τὴ ρέγγα καὶ τὸ χαλβὰ                        Κοιτάζοντας νὰ ξετελέψουν - μία  ὥρα ἀρχύτερα  καὶ νὰ φύγουνε ,                                                          Ὅτι δὲν ἤτανε μαθημένοι - καὶ τοὺς ἐτρόμαζε το βρόντισμα στὰ βουνὰ                                                    Καὶ τὸ μαῦρο τὸ γένι - στὴ φαγωμένη τὴν ὄψη μας . ____________________________________________________________________________          Ἕνα τό χελιδόνι κι ἡ Ἄνοιξη ἀκριβή  ¹                                                                                                        Γιά νά  γυρίσει ό  Ἥλιος θέλει δουλειά πολλή  ²                                                                                    Θέλει νεκροί χιλιάδες νά 'ναι στούς τροχούς                                                                                          Θέλει κι οἱ ζωντανοί νά δίνουν τό αἷμα τους .                                                                                            Θέ μου Πρωτομάστορα μ' ἔχτισες μέσα στά βουνά    ³                                                                              Θέ μου Πρωτομάστορα μ' ἔκλεισες μέσ' τήν θάλασσα.                                                                      Πάρθηκεν ἀπό μάγους  τό σώμα τοῦ Μαγιοῦ  ⁴                                                                                          Τό ΄χουνε θάψει σ' ἕνα μνῆμα τοῦ πέλαγου                                                                                            Σ'ἕνα βαθύ πηγάδι , τό  ἔχουνε κλειστό                                                                                              Μύρισε τό σκοτάδι κι ὅλη ἠ ἄβυσσος.     ⁵                                                                                                  Θέ μου Πρωτομάστορα μέσα στίς πασχαλιές καί Σύ ⁶                                                                              Θέ μου Πρωτομάστορα μύρισες τήν Ἀνάσταση .                                                                                Σάλεψε σὰν τὸ σπέρμα σὲ μήτρα σκοτεινὴ                                                                                                Τὸ φοβερὸ τῆς μνήμης ἔντομο μέσ' τὴν γῆ .                                                                                              Κι ὅπως δαγκώνει ἀράχνη δάγκωσε τὸ φῶς                                                                                    Ἔλαμψαν οἱ γιαλοὶ κι ὅλο τὸ πέλαγος .                                                                                                      Θέ μου Πρωτομάστορα μ' ἔζωσες τὶς ἀκρογιαλιὲς                                                                                    Θέ μου Πρωτομάστορα στὰ βουνὰ μὲ θεμελίωσες .   ________________________________________________________________________________      Τὰ θεμέλιά μου στὰ βουνὰ  καὶ τὰ βουνὰ σηκώνουν οἱ λαοί στόν ὦμο τους ³                                        Καὶ πάνω τους ἡ μνήμη καίει ἄκαυτη βάτος .                                                 ²                                  Μνήμη τοῦ λαοῦ μου σὲ λένε Πίνδο καὶ σὲ λένε Ἄθω.                                  ¹                                Ταράζεται ὁ καιρὸς κι ἀπ' τὰ πόδια τὶς μέρες κρεμάζει                                                                Ἀδειάζοντας μὲ πάταγο  τὰ ὀστὰ τῶν ταπεινωμένων .                                                                            Ποιοί, πῶς, πότε ἀνέβηκαν τὴν ἄβυσσο ;                                                                                                Ποιές, ποιῶν , πόσων οἱ στρατιές ;                                                                                                              Τ' οὐρανοῦ τὸ πρόσωπο γυρίζει κι οἱ ἐχθροί μου ἔφυγαν μακριά.                                                        Μνήμη τοῦ λαοῦ μου σὲ λένε Πίνδο καὶ σὲ λένε Ἄθω.                                                                              Ἐσὺ μόνη ἀπ' τὴν φτέρνα τὸν ἄντρα γνωρίζεις                                                                                          Ἐσὺ μόνη ἀπ' τὴν κόψη τῆς πέτρας μιλᾶς .                                                                                              Ἐσὺ τὴν ὄψη τῶν Ἁγίων ὀξύνεις                                                                                                                  Κι ἐσὺ στοῦ νεροῦ τῶν αἰώνων τὴν ἀκρη σύρεις                                                                            Πασχαλιὰν ἀναστάσιμη!                                                                                                                      Ἀγγίζεις τὸν νοῦ μου καὶ πονεῖ τὸ βρέφος τῆς Ἄνοιξης                                                                      Τιμωρεῖς τὸ χέρι μου καὶ στὰ σκότη λευκαίνεται .                                                                              Πάντα περνᾶς τὴ φωτιὰ γιά νὰ φτάσεις τὴ λάμψη                                                                                Πάντα τὴ  λάμψη περνᾶς  γιὰ νὰ φτάσεις ψηλά τὰ βουνὰ τὰ χιονόδοξα.                                                Ὄμως τί τὰ βουνὰ; Ποιὸς καὶ τί στὰ βουνὰ ;                                                                                              Τὰ θεμέλιά μου στὰ βουνὰ ,καὶ τὰ βουνὰ σηκώνουν οἱ λαοί στόν ὦμο τους                                            Καὶ πάνω τους ἡ μνήμη καίει ἄκαυτη βάτος .  ________________________________________________________________________                      Μὲ τὸ λύχνο τοῦ ἄστρου στοὺς οὐρανοὺς  ἐβγήκα                                                                                    Στὸ ἀγιάζι των λειμώνων στὴ μόνη ἀκτὴ τοῦ κόσμου.                                                                            Ποῦ νὰ βρῶ τὴ ψυχὴ μου τὸ τετράφυλλο δάκρυ;                                                                              Λυπημένες μυρσίνες ἀσημωμένες ὕπνο                                                                                                    Μοῦ ράντισαν τὴν ὄψη ,φυσῶ καὶ μόνος πάω                                                                                        Ποῦ νὰ βρῶ τὴ ψυχὴ μου τὸ τετράφυλλο δάκρυ;                                                                                Ὁδηγὲ τῶν ἀκτίνων καὶ τῶν κοιτώνων                                                                                                      Μάγε ἀγύρτη ποῦ γνωρίζεις τὸ μέλλον μίλησέ μου                                                                                  Ποῦ νὰ βρῶ τὴ ψυχὴ μου τὸ τετράφυλλο δάκρυ...   __________________________________________________________________________                Ἡ Μεγάλη Ἔξοδος .Τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες ἔκαναν σύναξη μυστικὴ τὰ παιδιὰ                                                  Καὶ  λάβανε τὴν ἀπόφαση -ἐπειδὴ τὰ κακὰ μαντάτα πλήθαιναν στὴν πρωτεύουσα ,                                    Νὰ βγοῦν ἔξω σὲ δρόμους καὶ σὲ πλατεῖες - μὲ τὸ μόνο πράγμα ποὺ τοὺς εἶχε ἀπομείνει                        Μία παλάμη τόπο κάτω ἀπὸ τ' ἀνοιχτὸ πουκάμισο μὲ τὶς μαῦρες τρίχες                                                  Καὶ τὸ σταυρουδάκι τοῦ  ἥλιου  ὅπου εἶχε κράτος κι ἐξουσία ἠ ἄνοιξη.                                                  Καὶ ἐπειδὴ σίμωνε ἡ μέρα ποὺ τὸ Γένος εἶχε συνήθιο νὰ γιορτάζει  τὸν ἄλλο Σηκωμό,                            Τὴ μέρα πάλι ἐκείνη ὁρίσανε γιὰ τὴν Ἔξοδο.                                                                                            Καὶ νωρὶς ἐβγήκανε καταμπροστὰ στὸν ἥλιο,                                                                                          Μὲ πάνου ὡς κάτου ἁπλωμένη τὴν ἀφοβιά σὰ σημαία,                                                                              Οἱ νέοι μὲ τὰ πρησμένα πόδια ποὺ τοὺς ἔλεγαν ἀλῆτες.                                                                              Καὶ ἀκολουθούσανε ἄντρες πολλοὶ, καὶ γυναῖκες ,                                                                                    Καὶ λαβωμένοι μὲ τὸν ἐπίδεσμο καὶ τὰ δεκανίκια .                                                                                  Ὅπου ἔβλεπες ἄξαφνα στὴν ὄψη τους τόσες χαρακιές,                                                                            Ποὺ 'λεγες εἴχανε περάσει μέρες πολλὲς                                                                                              Μέσα σὲ λίγην ὥρα ,τέτοιας λογῆς ἀποκοτιὲς.                                                                                    Ὡστόσο, μαθαίνοντας οἱ Ἄλλοι, σφόδρα ταράχτηκαν                                                                              Καὶ φορὲς τρεῖς ἔχει μὲ τὸ μάτι ἀναμετρώντας  λάβανε τὴν ἀπόφαση                                                      Νὰ βγοῦν ἔξω σὲ δρόμους καὶ σὲ πλατεῖες -μὲ τὸ μόνο πράγμα ποὺ τοὺς εἶχε ἀπομείνει                        Μία πήχη φωτιὰ κάτω ἀπ' τὰ σίδερα μὲ τὶς μαῦρες κάνες καὶ τὰ δὀντια τοῦ ἥλιου.       ________________________________________________________________________________  Τῆς δικαιοσύνης  ἥλιε νοητέ ¹                                                                                                                  Καὶ μυρσίνη ἐσὺ δοξαστική ²                                                                                                                        Μὴ παρακαλῶ σας, μὴ                                                                                                                      Λησμονᾶτε τὴν Χώρα μου.                                                                                                              Ἀετόμορφα ἔχει τὰ ψηλὰ βουνὰ ,  ³                                                                                                            Στὰ ἡφαίστεια κλήματα σειρά  ⁴                                                                                                                  Καὶ τὰ σπίτια πιὸ λευκὰ                                                                                                                            Στοῦ γλαυκοῦ τὸ γειτόνεμα .                                                                                                                    Τῆς Ἀσίας ἄν ἀγγίζει ἀπὸ τὴν μιὰ,                                                                                                            Τῆς Εὐρώπης λίγο ἄν ἀκουμπᾶ                                                                                                                Στὸν αἰθέρα στέκει νὰ                                                                                                                                Καὶ στὴν θάλασσα μόνη της. ⁵                                                                                                                    Καὶ δὲν εἶναι μήτε ξένου λογισμὸς                                                                                                              Καὶ δικοῦ της ,μήτε άγάπη μιὰ,                                                                                                                Μόνο πένθος  ἄχ παντοῦ ,                                                                                                                          Καὶ τὸ φῶς ἀνελέητο. ⁶                                                                                                                                  Τὰ πικρὰ μου χέρια μὲ τὸν κεραυνὸ ⁷                                                                                                          Τὰ γυρίζω πίσω ἀπ' τὸν καιρὸ                                                                                                                  Τοὺς παλιοὺς μου φίλους καλῶ                                                                                                                    Μὲ φοβέρες καὶ μ' αἵματα.   ⁸  _______________________________________________________________________________        Ἄξιόν ἐστι . - Τίτλος Μεγαλυνάριου ,  και μία εικόνα της Παναγίας που βρίσκεται στο Άγιο Όρος . Και  στομφώδης τίτλος , όπως και τα κεφάλαια γένεσις , πάθη , μεγάλη έξοδος κλπ σε ένα  σουρεαλιστικό, συμβολιστικό  ποίημα του Οδυσσέα Αλεπουδέλη   (Ελύτη)   .   ________________________________________________________________________________      1)  Στο  ποίημα αυτό , στην αρχή  είναι το φως και μαζί αρχίζει ο χρόνος , ωραία και μετά ;  Όταν προ  (2700) έτη  έχουν γραφεί στην  ελληνική  ιωνική γλώσσα  ,  σε ανώτερο  επικό είδος ποίησης  κοσμολογία και γενεαλογία από Γραικό και απογόνων  ελληνικών φυλών  «Θεογονία»,  «Ἔργα καὶ ἠμέραι » , «Κατάλογοι γυναικών »  του Ησιόδου , και προ δύο χιλιετηρίδων  σε ελληνιστική  γλώσσα   κοσμολογία ,  Κατά Ιωάννου  Ευαγέλλιο καθώς και μετάφραση της Γενέσεως , της Π. Διαθήκης     τι  νέα  εκδοχή  ;  τι να αλλάξει ; Ενάμιση κεφάλαιο  δημοτικισμού , ελεύθερου σουρεαλιστικού στίχου .   2) Στίχος από τον Εθνικό ύμνο της ελευθερίας της Ελλάδος, του Διονυσίου Σολωμού.                                                                                                                ___________________________________________________________________________________1) Η πορεία πρός το μέτωπο -λανθασμένος  συμβολισμός .  Είναι στο κεφάλαιο «Πάθη» με σκοπό να το συμβολίσει με τα «Ἀγια Πάθη του Χριστού» και άλλα μυθολογικά  πάθη  της δημώδους ποίησης .   Ολόκληρο  το κεφάλαιο είναι παραποίηση  πραγματικότητας ,  καταθλιπτικής περιγραφής   εστίασης μόνο σε  θανάτους , ταλαιπωρίες και νόσους στρατιωτών σαν να πορευόταν ο στρατός προς το μαρτύριο . Έχουν  περάσει στην καθομιλουμένη οι μεταφορικές φράσεις  «Ανεβαίνω έναν Γολγοθά -μαρτυρίου) » , «Κουβαλάω έναν σταυρό -μαρτυρίου  » που διευρύνονται σε διαφορετικές έννοιες ψυχικής οδύνης  , ο συμβολισμός της οροσειράς  Πίνδου (ένδοξο πεδίο  αμύνης  ) σαν Γολγοθάς   θανατικών  εκτελέσεων και σαν Χριστιανική  αποστολή θυσίας  είναι λανθασμένος .  ν σε κοινωνίες μεγαλύτερων  κρατών που έκαναν οργανωμένες στρατιωτικές επιθέσεις.  Στην πραγματικότητα  περισσότερο κόστος έχει η κατοχή εδάφους και τα εγκλήματα που θα τελέσει στο έδαφος ο εχθρός ἤ άλλες εγκληματικές , παρασιτικές  ενέργειες  παρά η άμυνα η οποία γίνεται για την επιβίωση  . Οι  άνθρωποι πεθαίνουν από διάφορες αιτίες θανάτου , το ποσοστό θανάτων από μολυσματικές νόσους είναι 19,5% ,  εξ' αυτών το 7% είναι λοιμώξεις αναπνευστικού,  σε κάθε χώρα , κάθε χρόνο είναι  το ίδιο ποσοστό , αν δεν πεθαίνουν από έναν μολυσματικό παράγοντα , πεθαίνουν από κάποιον άλλον . Το ποσοστό θανάτων από τραυματισμό  είναι    7,9%  εκ των οποίων 2,3% από βία και αυτοκτονία και οι λοιποί από απροσεξία και μεταφορές , αν δεν πεθαίνουν από πόλεμο , αυξάνονται οι θάνατοι  από αυτοκτονίες , τροχαίες συγκρούσεις ,  ακραία  αθλήματα, εγκληματικές ενέργειες  .  Αναμφιβόλως  στο μέτωπο της Πίνδου ταλαιπωρήθηκαν από αντίξοες  κλιματικές συνθήκες  , έλλειψη τροφής  ,  παρασιτιάσεις και  έπεσαν από τους πυροβολισμούς των εχθρών .   Οι πεσόντες  ήταν 3,3% των στρατιωτών και 0,19% επί του συνόλου υπηκόων του Βασιλείου της Ελλάδος , αυτό το ποσοστό ίσως είναι διπλάσιο  αν προστεθούν  οι ασθενείς και οι τραυματίες πολέμου με υψηλό ποσοστό αναπηρίας  .  Σύνολο ηρωϊκώς πεσόντων  συν  βαρέων βλαβών όχι πάνω από 0,4 %   του κοινωνικού συνόλου και θα ήταν  λιγότερες αν δεν είχαν επιτεθεί και οι γερμανικές   στρατιές. Η ελληνική επιστράτευση έγινε για να βαδίσουν  σε νίκη  κατά του  εχθρού  των ιταλικών και αλβανικών στρατιών που είχαν επιτεθεί από την Ήπειρο  , και όχι για να βαδίσουν σε μαρτύριο , αλλά όταν επιτέθηκαν και οι γερμανικές και βουλγαρικές στρατιές στην Μακεδονία  τότε ορισμένοι  διοικητές του ελληνικού στρατού διέταξαν τακτική υποχώρηση και στην συνέχεια συνθηκολόγηση σαν ήττα με σκοπό να μην αυξηθούν οι στρατιωτικές απώλειες , αυτό όμως  και η εισβολή ξένων στρατευμάτων στο έδαφος  μετέβαλε τα συναισθήματα στρατιωτών και πολιτών  της  κοινωνίας από θετικά αισιοδοξίας και ευφορίας  της νίκης ,σε αρνητικά θλίψεως  ήττας . Στην συνέχεια ο εμφύλιος πόλεμος μεταξύ κομμουνιστών και καπιταλιστών είχε ως αποτέλεσμα το Ελληνικό πολιτικό κατεστημένο να πέσει σε εξάρτηση από της καπιταλιστικές δυνάμεις και  να μην λάβει έδαφος από τα ηττημένα κράτη.  Συνέβαλε και η επιρροή   από συγγραφείς που έγραψαν αξιόλογα  αντιπολεμικά -αντιστρατιωτικά μυθιστορήματα και ποιήματα που έγιναν ρεύμα μεταπολεμικό , αυτοί οι συγγραφείς  ήταν πολίτες   ιμπεριαλιστικών    επιθετικών κρατών και  αστικών κοινωνιών μεγαλουπόλεων καπιταλιστικών ἤ σοσιαλιστικών  , που και εκ του αλλοτριωμένου περιβάλλοντος  , την αφαίρεση πατρίδας γίνεται ασαφής   η έννοια πολέμου .             ________________________________________________________________________________      1)Η αρχή της Άνοιξης που συμβολίζεται παραδοσιακά με τα χελιδόνια  Μαρτίου με βαρύ   τίμημα .        2) Αντί περιστροφής της Γης γύρω από τον άξονά της και κλίσης αυτού φαινόμενα ημέρας -νύχτας και εποχών. Χρησιμοποιεί την αρχαιότερη αντίληψη κύκλων  του  Ηλίου με διαφορετικά τόξα στον ουράνιο θόλο γύρω από την Γη  , και αστρονομία  Πτολεμαίου  των αστερισμών της εκλειπτικής , και ανατολική και δυτική αστρολογία υποθετικής  επιρροής της μοίρας των ανθρώπων από τον ζωδιακό τροχό . Ο συμβολισμός είναι ότι  για την αλλαγή της μοίρας του λαού από   σκοτεινή ψυχρή  νύχτα σε  φωτεινή ημέρα  , να γυρίσει ο τροχός να χαμογελάσει ο ήλιος στον φτωχό χρειάζονται θυσίες νεκρών και κακουχίες  ζωντανών . 3) Από το  δημώδες  ποίημα  «Γεφύρι της Άρτας » που για να στεριώσουν το γεφύρι έπρεπε να στοιχειώσουν άνθρωπο , να χτίσουν στα θεμέλια  όχι οποιονδήποτε άνθρωπο , αλλά την γυναίκα του πρωτομάστορα . Συμβολισμός  θεμελίωσης  Ελλάδος   με  ηρωϊκά πεσόντες  και κακουχίες λοιπών μαρτύρων   . 4) Η Πρωτομαγιά παραδοσιακά είναι ημέρα εορτασμού της  Άνοιξης που  φτιάχνονται στεφάνια από  άνθη , και η ακμή  αυτής . Οι μάγοι -σοφοί, τεχνίτες  πήραν το σώμα της Άνοιξης που συμβολίζει την ζωή   και το ενταφίασαν σε  μνήμα μεγάλου βάθους , ἤ χωρίς  βάθος - άβυσσσος που συμβολίζει  τον Άδη . 5) Ευωδίασαν τα μη αισθητά   σκότος και η όλη η άβυσσος ,συμβολισμός  ζωής επί του νεκρού τόπου  - Ανάστασης .  6)Θυσιάστηκε  ο Ιησούς Χριστός υιός του Θεού  για την θεμελίωση της Εκκλησίας   , η τριήμερος Σταύρωση  , Κάθοδος στον Άδη και η Ανάσταση   είχαν συμβεί εντός της  ευωδιαστής  Άνοιξης  γι' αυτό  ορισμένα  φυτά  που ανθίζουν σ' αυτήν  την εποχή  λέγονται και  πασχαλιές  .  ___________________________________________________________________________________Τα θεμέλια μου στα βουνά .  1) , 2) , 3)  Η άκαυτη βάτος είναι φαινόμενο που περιγράφει η Παλαιά Διαθήκη ,ένα σημείο  όπου  ακούστηκε η φωνή του Θεού το  οποίο  συνέβη στην έρημο σε   μία  βάτο  που  φλεγόταν αλλά δεν αποτεφρωνόταν .   Η οροσειρά (βουνά )της Πίνδου ήταν το αρχικό πεδίο του πολέμου του '40  που  δοκιμάστηκαν οι στρατιώτες .  Στην ορεινή χερσόνησο του όρους  Άθωνος έχουν κτιστεί από αιώνες μοναστήρια που ασκούνται οι ορθόδοξοι μοναχοί με στέρηση των  χαρών της κοσμικής ζωής και προετοιμασία της ψυχής . Ο συγγραφέας θεωρεί τον  πόλεμο  θυσία , και που επωμίζεται το βάρος του πολέμου και ο λαός , και την θυσία  θεμελίωση  του έθνους ,με τους συμβολισμούς που εξηγήθηκαν  παραπάνω άλλους πιό ενδιαφέροντες και άλλους πιό λανθασμένους    .   _________________________________________________________________________________  1. - «Ἀνέτειλας Χριστὲ ἐκ Παρθένου , νοητέ Ἥλιε τῆς Δικαιοσύνης», από τροπάριο Χριστουγέννων .  2.Μυρτιά ἤ μυρσίνη στην αρχαιότητα  χρήση και για   στεφάνια   αθλητών .                                            3. Ποιητική συμβολική  έκφραση επιβλητικού τοπίου Ελληνικής ορεινής χερσονήσου .                          4.Ποιητική περιγραφή  τοπίου  ηφαιστειακών κατοικημένων νήσων νοτίου Αιγαίου.                              5.Ιδέα ανεξαρτησίας , πολιτιστικής ταυτότητας  με  λάθος   συμβολισμό   .Όπως γεωγραφικώς η χερσόνησος και οι νήσοι είναι σχετικά   απομονωμένη χώρα από τις ηπείρους  και η φύση  ιδιαίτερη · Κάτι σαν  μία χώρα -μία φύση - ένας πολιτισμός  . Στην πραγματικότητα  τα σημερινά σύνορα της Χώρας διαμορφώθηκαν από πολέμους ανεξαρτησίας από τον τουρκικό ζυγό του (1821) και πολέμους λύτρωσης -αλύτρωτου εδάφους ομογένειας  (1912-13) , (1917-19), (1920-22) , (1940-44). Από τον 11ο αι. πΧ η Προποντίδα ,τα παράλια της δυτικής Μικράς Ασίας  και η Κύπρος  ήταν  ελληνικές πόλεις και χωρία   .Από  τον 8ο αι. πΧ  νότιος Ιταλική χερσόνησος και η Σικελία , παράλια  Ευξείνου Πόντου , παράλια Αδριατικής ,  νοτίου  Γαλλίας, ανατολικής Ιβηρικής , βορειοανατολικής Αφρικής επίσης . Από το 330 μΧ  το  Βυζάντιο κέντρο του Ελληνορωμαϊκού πολιτισμού  -Νέας Ρώμης . Άρα τα  σημερινά σύνορα του κράτους είναι συρρίκνωση των ελληνικών εδαφών από εξασθενημένη άμυνα και εισβολές αλλόδοξων, σχισματικών και ομόδοξων  .                                                                                                    6. Το πένθος από την βία και συνθήκες πολέμου και κατοχής , Οι ανελέητοι φυσικοί νόμοι της ζωής .      7. Ο κεραυνός είναι το  όπλο και απεικόνιση του Διός στην εθνική θρησκεία -  μυθολογία , η συμβολική αυτή έκφραση συνδέει το παρόν  με  το ένδοξο παρελθόν της Χώρας  .                                                      8. Το  αιματοβαμμένο έθνος  καλεί κάποιους ίσως συμμάχους . __________________________________________________________________________________ Ποίημα  του Οδυσσέα Αλεπουδέλη (Ελύτης το ψευδώνυμο που χρησιμοποίησε σε πρώτη δημοσίευση  ποιήματός του προπολεμικά , τον καιρό που μετέφραζε τον σουρεαλιστή  Ελυάρ . Σε συνέντευξη είπε ότι προέκυψε από άλλο και ίσως -δεν ήταν σίγουρος   κι απ'  άλλο ελληνικό όνομα  ,άρα   υποσυνείδητα ίσως και από το γαλλικό) . Γεννήθηκε το 1911 στην ανατολική Κρήτη  και μεγάλωσε στην Αθήνα , η  καταγωγή των γονέων του ήταν από την Λέσβο και ανήκε στην ανώτερη  οικονομική τάξη . Είχε επιρροή όπως και οι άλλοι αστοί ποιητές του κύκλου του από  γαλλικό  σουρεαλισμό  (Άνω του πραγματικού, τεχνική με χρήση ψυχικών δυνάμεων ονείρου - υποσυνειδήτου απαλλαγμένο από τον έλεγχο της λογικής ,και ελεύθερου στίχου ,  ρεύμα  του μεσοπολέμου  ) και   Συμβολισμού (  Ετυμολογία  : Από συμβάλλω - συνενώνω  - συνδυάζω - συντείνω -συναντώ . Εξήγηση  εννοιών   με χρήση εννοιών συμβόλων  , επιχείρηση   αποκρυπτογράφησης  της μη αντιληπτής πραγματικότητας   ,  ρεύμα από τέλη 19ου αι. μΧ  ) . Το 1979 είχε τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας . Το Άξιον εστί δημοσιεύτηκε (1959-60) , και  τιμήθηκε  με το κρατικό βραβείο λογοτεχνίας  .  Θέμα  οι συμβολισμοί που εκθέτει  της  μνήμης του  πολέμου  του 1940  , η κατοχή της πατρίδας  από τους εχθρούς  και η απελευθέρωση.  Το μεγαλύτερο μέρος του ποιήματος   είναι σε κουραστικό σουρεαλιστικό ελεύθερο στίχο (άμετρων - ανισοσύλλαβων  )   , και υπερβολικής κωδικοποίησης μεγάλου μέρους -εννοιών ,    αν χρειάζεται ένα άρθρο για να εκθέσεις απόσπασμα του ποιήματος ,θα  χρειάζονταν περισσότερα  άρθρα για την αποκωδικοποίηση , και την κριτική των λανθασμένων   συμβολισμών  .   Η  αναδημοσίευση  διπλών ἤ και τριπλών στίχων  στην ίδια σειρά εξυπηρετεί  για να χωρέσουν και ευθυγραμμιστούν όλα σ' ένα άρθρο  . Το απόσπασμα είναι των  πιο τεχνικών αξιόλογων   μερών σχετικά πιό  έμμετρων , ομοιοκαταληξίας σε τελευταίο φωνήεν , και ενδιαφέροντος συμβολισμού που έχουν μελοποιηθεί επιτυχημένα    : «Ένα το χελιδόνι...» , «Της δικαιοσύνης ἥλιε ...»  , «Τα θεμέλιά μου στα βουνά » στο οποίο όμως   δεν πέτυχε το ίδιο σε    πολυφωνία   ,τα υπόλοιπα δεν είναι ιδίου επιπέδου τα παραθέτω  για την σύνδεση  των άλλων.    _________________________________________________________________________________  Το   ποίημα αυτό  ακόμα και τα πιό αξιόλογα  μέρη του δεν θα ήταν δημοφιλή ούτε θα ενθουσίαζε τις νέες γενεές αν δεν το   έχει αναδείξει  η μελοποίηση αποσπασμάτων του  Μίκη (Μιχαήλ ) Θεοδωράκη  κορυφαίου συνθέτη   του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού . Είχε γεννηθεί το 1925 στην Χίο αλλά  οι  γονείς  του ήταν από την δυτική  Κρήτη και την περιφέρεια  Σμύρνης , ανήκε στην μέση τάξη,  ο πατέρας του ήταν ανώτερος δημόσιος υπάλληλος , διευθυντικής θέσεως του υπουργείου εσωτερικών  .  Η μοίρα του  το είχε στην εφηβεία του να ενταχθεί σε δύο πολιτικές οργανώσεις την «Εθνική οργάνωση νεολαίας » του  (1936-41) αντικομμουνιστική αντίστοιχης  της ιταλικής φασιστικής και στο « Εθνικό απελευθερωτικό μέτωπο » του (1941-44) μεγαλύτερη σε αριθμό μελών ομάδα αντίστασης  στην κατοχή , που  όμως την είχε  οργανώσει το κομμουνιστικό κόμμα , έτσι είχε  διαποτιστεί από τις οικογένειά του και τις πολιτικές οργανώσεις με διάφορες ιδέες από ορθόδοξες ,  πατριωτικές-εθνικές  και σοσιαλιστικές  έως λίγο πιό ακραίες (τοπικιστικές) , αιρετικές  (τρίτου πολιτισμού )  , αλλά  όχι τόσο ριζοσπαστικές   (μαρξιστικές  )  ἤ  προπαγανδιστικές (σοβιετικές),  από τους στίχους που έγραψε και αυτών που μελοποίησε ,  τους λόγους και συνεντεύξεις του  προκύπτει ότι ήταν ιδεαλιστής και  όχι φανατικός .  Κατά την περίοδο του εμφυλίου πολέμου ταλαιπωρήθηκε με εξορίες , και η θέση κύρους και οι γνωριμίες του πατέρα του τον προστάτεψαν από περισσότερη κακοποίηση  .   Το 1954 σπούδασε με κρατική υποτροφία  σε ανώτερη μουσική σχολή της Γαλλίας , το 1961 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ ελαφρού τραγουδιού του ΕΙΡ με το τραγούδι «Απαγωγή» καθώς συνέθεσε  την  μελωδία  και στίχους  (ερωτικού περιεχομένου ) και δικαιούτο το πρώτο βραβείο , επίσης  έγραψε και στίχους αγωνιστικού περιεχομένου για βασανισμένους πολιτικούς κρατούμενους .  Κατά τ' άλλα έχει  μελοποιήσει ποιήματα Κώστα Καρυωτάκη ,Οδυσσέα Αλεπουδέλη  (Ελύτη) , Γιώργου Σεφεριάδη (Σεφέρη) , Γιάννη Ρίτσου , Τάσου  Λειβαδίτη , Νότη Περγιάλη και άλλων .    Δύο από τα τραγούδια της μελοποίησης Άξιον Εστί του Ελύτη εκτελούνται    σε επετειακές εκδηλώσεις σχολείων ,  αντί  της εθνικής επετείου 28ης Οκτωβρίου (Έναρξης πολέμου του ΄40 ) , τα έχουν συμπεριλάβει   στην πολιτική  επέτειο της 17ης  Νοεμβρίου ( Εξέγερσης του Πολυτεχνείου ) μαζί με ορισμένα άλλα τραγούδια του ιδίου  συνθέτη  και άλλων συνθετών . Ήταν  και το είδος του ποιήματος σουρεαλιστικό και συμβολιστικό που καθένας το ερμήνευε  και το προσάρμοζε όπως ήθελε .